Page 37 - 103 ปี เทพสตรี มหาวิทยาลัยเพื่อการพัฒนาชุมชนและท้องถิ่น
P. 37
มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรีเป็นมหาวิทยาลัยราชภัฏเพื่อการ
พัฒนาท้องถิ่น โดยมีพื้นที่ที่ทางมหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี
บทน�าดูแลจ�านวน 3 จังหวัด คือ จังหวัดลพบุรี จังหวัดสิงห์บุรี และ
จังหวัดสระบุรี ซึ่งทั้ง 3 พื้นที่นี้ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม มีการปลูกและ
แปรรูปผลิตผลทางการเกษตรจ�านวนมาก เช่น ข้าว ผลไม้ สมุนไพร เป็นต้น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
การแปรรูปสมุนไพร ซึ่งเป็นสมุนไพรประจ�าถิ่น เช่น ขิง ข่า ขมิ้นชัน ฟ้าทะลายโจร เป็นต้น จาก
ข้อมูลการส�ารวจพื้นที่ชุมชน และวิสาหกิจชุมชน ใน 3 จังหวัด พบว่าจังหวัดลพบุรีมีการปลูกและ
แปรรูปสมุนไพรค่อนข้างมาก โดยเฉพาะขมิ้นชัน และฟ้าทะลายโจร ซึ่งผู้วิจัยได้ท�าการส�ารวจ
พื้นที่วิสาหกิจชุมชนในจังหวัดลพบุรีหลายแห่งพบว่า วิสาหกิจชุมชนวิชาชีพเกษตรอินทรีย์ไร่ทหาร
สานประชา เป็นแหล่งรวบรวมสมุนไพรเพื่อน�ามาท�าแห้งและจ�าหน่ายไปยังผู้รับซื้อ และวิสาหกิจ
ชุมชนวิชาชีพเกษตรอินทรีย์ไร่ทหารสานประชาได้มีการปลูกและท�าการแปรรูปสมุนไพรด้วยวิธี
การท�าแห้งหลักๆอยู่ 2 ชนิด คือ ขมิ้นชัน และฟ้าทะลายโจร โดยเฉพาะการปลูกและแปรรูปฟ้า
ทะลายโจร จากข้อมูลที่ท�าการส�ารวจพบว่าฟ้าทะลายโจรที่แปรรูปด้วยวิธีการท�าแห้งโดยการตาก
แห้งตามธรรมชาติท�าให้ปริมาณสารส�าคัญในฟ้าทะลายโจรแห้งที่ได้มีปริมาณน้อย สารส�าคัญของ
ต้นฟ้าทะลายโจรจะอยู่ทั้งภายในใบและล�าต้น ซึ่งเป็นสารที่อยู่ในกลุ่มจ�าพวกแลคโตน (lactones)
ได้แก่ แอนโดรกราโฟไลด์ (andrographolide) ซึ่งเป็นสารส�าคัญที่แพทย์ใช้ในการรักษา และ
ยับยั้งการระบาดของโรคติดต่อ COVID-19 โดยมีการระบาดไปในหลายทวีป หรือทั่วโลกจนถึง
ในปัจจุบัน ดังนั้นจึงมีทั้งหน่วยงานภาครัฐ และภาคเอกชน ที่มีความต้องการและรับซื้อฟ้าทะลาย
โจรแห้งดังกล่าว โดยเฉพาะฟ้าทะลายโจรแห้งจากกลุ่มวิสาหกิจชุมชนวิชาชีพเกษตรอินทรีย์ไร่
ทหารสานประชา ที่มีการปลูกฟ้าทะลายโจรแบบอินทรีย์ซึ่งไม่ใช้สารเคมีในการปลูก ท�าให้ผู้
บริโภคมั่นใจว่าเป็นฟ้าทะลายโจรที่มีคุณภาพ จากผลการทดสอบปริมาณสารส�าคัญนี้พบว่ามี
ปริมาณน้อยดังที่กล่าวมาข้างต้น จึงท�าให้เกิดอุปสรรคในการขายฟ้าทะลายโจรแห้งของกลุ่ม
ท�าให้ทางกลุ่มขาดรายได้ รวมถึงต้นทุนของการปลูกฟ้าทะลายโจร ดังนั้นในโครงการนี้ ผู้ด�าเนิน
โครงการจะท�าการศึกษา และปรับปรุงกระบวนการอบแห้งฟ้าทะลายโจรเพื่อให้คงเหลือปริมาณ
สารส�าคัญของฟ้าทะลายโจรให้สูงกว่าการตากแห้งตามธรรมชาติ เพื่อเป็นแนวทางในการอบแห้ง
สมุนไพรฟ้าทะลายโจร ก่อให้เกิดการเพิ่มรายได้ของกลุ่มเกษตรกรผู้แปรรูปฟ้าทะลายโจร และ
ได้ฟ้าทะลายโจรที่มีคุณภาพ
วัตถุประสงค์ของโครงการ
1. เพื่อพัฒนาการแปรรูปฟ้าทะลายโจรด้วยการอบแห้งด้วยระบบอบแห้งพลังงานแสง
อาทิตย์
2. เพื่อสนับสนุนการอบแห้งฟ้าทะลายโจรให้ได้คุณภาพโดยใช้พลังงานแสงอาทิตย์
36 < 103 ปี เทพสตรี มหาวิทยาลัยเพื่อการพัฒนาชุมชนและท้องถิ่น