Page 14 - วารสารวัฒนเทพ (วารสารรายปี ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 เมษายน 2564 - มีนาคม 2565)

จึงสันนิษฐานวาหนังสือจินดามณีเปนตำราดานการสอนภาษาไทยสำหรับผูที่จะเขารับ
ราชการหรือเขาถวายตัวในราชสำนัก เชนตำแหนงอาลักษณ หรืออาจเปนตำราสำหรับ
นักปราชญราชกวีมากกวาที่จะเปนหนังสือเรียนสำหรับสามัญชนทั่วไป
๕. ราชปุจฉาสมเด็จพระนารายณมหาราช
พระราชปุจฉาในรัชกาลสมเด็จพระนารายณมหาราชเปนลักษณะคำถามตอบ
ที่สมเด็จพระนารายณมหาราชทรงสงสัยในเรื่องอันดวยขอธรรมะในพระพุทธศาสนา และ
อาจเปนเรื่องอื่น ๆ จึงทรงเผดียงถามไปยังพระสงฆที่ทรงเคารพนับถือ เชนใน พ.ศ. ๒๒๒๔
ทรงถามไปยังพระพุทธโฆษาจารย และในขณะเดียวกันก็ทรงถามไปยังพระอาจารยของ
พระองคคือพระอาจารยพรหม วัดปากน้ำประสบ และพระธรรมไตรโลก บางครั้งพระราช
ปุจฉาอาจเปนเรื่องเหตุการณที่เกิดขึ้นในสังคมในขณะนั้น เชนเรื่องที่มีชาวตางชาติเดิน
ทางเขามาในอยุธยามากกวากอน นับไดวาพระราชปุจฉานี้เปนตำราทั้งทางพุทธศาสนาและ
เปนบันทึกสังคมไดอีกดวย

๖. ตำราทูตตอบ
ตำราทูตตอบเปนคูมือหรือตำราสำหรับผูที่เปนราชทูตสยามที่ตองเดินทางไปเจริญ
ทางพระราชไมตรีกับตางประเทศ ซึ่งในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณมหาราชมีชาวตางชาติ
หลายชาติที่เดินทางเขามาถวายพระราชสาสน ครั้นสมเด็จพระนารายณฯ ทรงแตงราชทูต
กลับไปนั้น ทูตตองมีความรูพื้นฐานที่จะตอบคำถามตาง ๆ ที่เปนเรื่องทั่วไปเชนเรื่องที่ตั้ง
พื้นที่ภูมิศาสตร การปกครอง พระมหากษัตริย ฯลฯ

๗. ตำรากระบวนพยุหยาตราสมัยสมเด็จพระนารายณมหาราช
ตำรากระบวนพยุหยาตราสมัยสมเด็จพระนารายณมหาราชเปนสมุดภาพที่เขียนลง
ในสมุดไทยขนาดใหญกวาปกติ ในทำนองการบันทึกลำดับของมาพระที่นั่งและกระบวนเรือ
พระที่นั่งที่จัดเขากระบวนพยุหยาตราทั้งทางบกและทางน้ำ ริ้วกระบวนพยุหยาตราทาง
สถลมารคเปนริ้วกระบวนมา ปรากฏความในบานแพนกของสมุดไทยวา สมเด็จพระเจา
บรมวงศเธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ขณะทรงดำรงตำแหนงกรรมการหอพระสมุด
วชิรญาณโปรดใหคัดจำลองขึ้นจากฉบับเดิม เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๘ โดยอธิบายในบานแพนก
วากระบวนมานี้สมเด็จพระนารายณมหาราชทรงจัดริ้วกระบวนเพื่อเสด็จพระราชดำเนินไป
ทรงสักการะพระพุทธบาท สระบุรี ที่สันนิษฐานไดวาเปนตำรากระบวนมาในรัชสมัยนั้น
ก็เพราะในกระบวนปรากฏมาที่ขี่ตามหลวงมาทรงพระเจาลูกเธอ ระบุชื่อวาหมอมป ซึ่ง
หมายถึงพระปย พระราชโอรสบุญธรรมในสมเด็จพระนารายณมหาราช

6
6