Page 11 - วารสารวัฒนเทพ (วารสารรายปี ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 เมษายน 2564 - มีนาคม 2565)

เหลานั้นก็เขามาเพื่อวัตถุประสงคทางการคาและมักเปนพอคาจรที่เดินทางเขาออกอยุธยา
ตามฤดูกาลมรสุม ครั้งนี้เมื่อเกิดการขอพระราชทานที่ตั้งขึ้น สมเด็จพระนารายณมหาราชจึง
ตัดสินพระทัยใหเสรีภาพเบื้องตน พรอมทั้งใหพื้นที่จำกัดที่ตั้งอยูไกลออกไปจากเกาะเมือง
พระนครศรีอยุธยา ในขณะเดียวกันคณะมิชชันนารีก็ไดทดลองการเรียนในระบบโรงเรียน
แบบฝรั่งในสยาม กลาวคือ มีการรับเด็กชาวสยามเขาอยูโรงเรียนประจำ มีตารางการเรียน
การสอน มีแบบเรียนที่คลายคลึงกับโรงเรียนในตะวันตก ซึ่งอาจเปนสิ่งที่สมเด็จพระนารายณ
มหาราชทรงวิตกอยูบาง เพราะปรากฏขอพระราชปุจฉาที่ทรงถามไปยังพระสงฆที่ทรงเคารพ
นับถือเกี่ยวกับการเดินทางเขามามากขึ้นของชาวตะวันตก อยางไรก็ดี คาดวาเหตุการณที่
คณะมิชชันนารีเดินทางเขามามากขึ้นนี้อาจไมไดสงผลตอการตัดสินพระทัยของสมเด็จ
พระนารายณมหาราชนัก กลับทรงมองวาเปนการดีที่จะมีผูคนเขาออกอยุธยามากขึ้น ทำให

ระบบเศรษฐกิจการคาเจริญรุงเรืองมากกวากอน
ในชวง ๒ ทศวรรษนี้ สมเด็จพระนารายณมหาราชยังไดทรงใชความรูจากเหลา
มิชชันนารีเพิ่มมากขึ้น อันไดแกเสริมสรางการกอสรางเมืองใหมีลักษณะสากล มีระบบ
ปองกันเมือง และทรงไตถามหาความรูในสิ่งที่เกิดขึ้นใหมเชนการดาราศาสตร การประปา
การแพทย

๓. องคความรูในชวงทายของรัชกาล (พ.ศ. ๒๒๒๑ – ๒๒๓๑)
ในระยะ ๑๐ ป สุดทายของรัชกาลสมเด็จพระนารายณมหาราชนี้ ปรากฏชัดเจนวา
สมเด็จพระนารายณมหาราชทรงเห็นวาความรูเปนสิ่งที่มีพลัง และมีอำนาจมาก โดยเฉพาะ
อยางยิ่งความรูที่จะตองรูอยางเทาทันตะวันตก จากหลักฐานพระราชพงศาวดารและ
หลักฐานประวัติศาสตรชั้นตนระบุวาสมเด็จพระนารายณมหาราชทรงใชความรูจาก
ชาวตะวันตกที่เดินทางเขามาในอยุธยาและลพบุรีเพิ่มมากขึ้นกวากอน ทรงขอยืมตัว
นายทหารฝรั่งเศสที่ทรงเห็นวามีความรูที่จะชวยเสริมสรางความมั่นคงใหกับอาณาจักรไวได
เชน ทรงขอใหเชอวาลิเยร เดอ ฟอบัง (Chevalier de Forbin) อยูในสยามตอเพื่อเปนเจา
เมืองบางกอกในตำแหนงออกพระศักดิสงคราม ทรงขอใหวิศวกรฝรั่งเศสชื่อล็อง เด แวรแกง
(Vollant des Verquains) ออกแบบปอมปราการตามเมืองตาง ๆ ทั้งบางกอก ลพบุรี
อินทรบุรี นครศรีธรรมราช ดวยทรงเชื่อมั่นวาความรูจากตะวันตกนี้จะเปนประโยชนมากกวา
ที่จะกอใหเกิดโทษได
อาจกลาวไดวาในชวงทศวรรษสุดทายของรัชกาลของสมเด็จพระนารายณมหาราชนี้
สรรพความรูในรัชกาลสมเด็จพระนารายณมหาราชไดตกผลึกแลว จึงอาจปรากฏตำราตาง ๆ
เชนตำราพระราชปุจฉาเกี่ยวกับศาสนา ตำราขี่มา ตำราการนุงผาขี่ชาง บังคับชาง ตำรา
สำหรับทูตที่จะเดินทางไปออกไปเจริญทางพระราชไมตรีกับราชสำนักอื่น เปนตน สิ่งสำคัญที่
จะเปนจุดเปลี่ยนสำคัญก็คือความรูที่ไดจากตะวันตก เชน ความรูดานดาราศาสตร

3
3