Page 12 - งานศิลปหัตถกรรม ลาวแง้ว บ้านหนองเมือง ลพบุรี
P. 12
4
ลักษณะพิเศษของศิลปะพื้นบ้าน เป็นผลงานที่มีความเรียบง่ายรูปแบบ
และวิธีการเป็นไปตามสภาพชีวิตความเป็นอยู่ที่เรียบง่ายไม่ยุ่งยากสลับซับซ้อน
แม้ว่าศิลปะพื้นบ้านส่วนใหญ่จะท�าขึ้นเพื่อใช้สอยในชีวิตประจ�าวันหรือต่อสังคม
เศรษฐกิจ ศาสนาและอื่นๆ โดยมีจุดประสงค์ที่ตรงตามหน้าที่เด่นชัดในตัวมันเอง
แต่ก็พบว่ามีผลงานศิลปะพื้นบ้านจ�านวนไม่น้อยที่ได้มีการท�าขึ้นตามความพอใจ
ของชาวบ้านเอง ซึ่งสร้างสรรค์ขึ้นมาโดยไม่ได้รับใช้ความจ�าเป็นและความต้องการ
ของชุมชนในท้องถิ่น แต่เป็นผลงานที่สร้างขึ้นเพื่อตอบสนองความรู้สึก
ด้านอารมณ์ อันเป็นสิ่งธรรมดาโลกที่มนุษย์พึงแสวงหาความเพลิดเพลินบันเทิงใจ
ซึ่งอาจเป็นเพราะว่าบางสมัย บางเวลา ชาวบ้านอาจมีความเป็นอยู่อุดมสมบูรณ์
มีเวลาเหลือเฟือที่จะประดิษฐ์ ประดับประดาผลงานให้มีความวิจิตรพิสดาร
กว่าเป็นอยู่ เช่น การเขียนภาพจิตรกรรมบนฝาผนังโบสถ์และวิหาร การเขียน
ลวดลายลงบนเรือกอและ การแกะสลักลวดลายลงบนพนักด้านหน้าและท้าย
ของเกวียน ซึ่งงานเหล่านี้ล้านแล้วตามีรูปแบบที่เรียบง่าย แต่แสดงถึงความ
สุนทรีของผู้ท�า และเราจะพบว่าบางสิ่งบางอย่างท�าขึ้นมาโดยแฝงความเชื่อไว้ด้วย
ลักษณะของงานศิลปะพื้นบ้าน
ศิลปะพื้นบ้านมีลักษณะเฉพาะตัวในประเด็นดังต่อไปนี้
๑. ใช้วัสดุท้องถิ่นที่หาได้ง่าย เป็นเอกลักษณ์ที่เด่นชัดของงานพื้นบ้าน
เนื่องจากในแต่ละท้องถิ่น มีทรัพยากรธรรมชาติแวดล้อมในการอยู่อาศัย วัสดุ
ในท้องถิ่นจึงเป็นสิ่งที่รองรับการคิดประดิษฐ์สิ่งต่าง ๆ ขึ้นใช้ ให้เป็นประโยชน์
ในชีวิตประจ�าวัน
๒. ท�าขึ้นเพื่อการใช้สอย ศิลปะพื้นบ้านส่วนใหญ่แล้วจะมีความเกี่ยวข้อง
กับชีวิตประจ�าวันตั้งแต่ การหุงอาหาร เช่น เตาดินเผา หม้อดินเผา หวดนึ่งข้าว
เหนียว กระบุง กระจาด ฯลฯ การประกอบอาชีพ เช่น เครื่องมือในการดักจับ
สัตว์น�้า ได้แก่ ข้อง ลอบ ไซ อีจู้ เครื่องใช้ในการท�านา เช่น คราด แอก ไถ ฯลฯ
ศิลปหัตถกรรมของชาติพันธุ์ลาวแง้ว
