โบราณสถานและสถาปัตยกรรมในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

โบราณสถาน หมายถึง อาคารหรือสิ่งก่อสร้างที่มนุษย์สร้างขึ้น มีความเก่าแก่ มีประวัติความเป็นมาที่เป็นประโยชนทางด้านศิลปะ ประวัติศาสตร์ หรือ โบราณคดี และยังรวมถึงสถานที่หรือเนินดินที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ หรือมีร่องรอยกิจกรรมของมนุษย์ปรากฏอยู่ นอกจากนี้ความหมายตามพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน "โบราณสถาน" หมายถึง สิ่งที่เคลื่อนที่ไม่ได้ เช่น โบสถ์ วิหาร วัง มีอายุเก่ากว่า 100 ปีขึ้นไป
โบราณสถานมีความสำคัญดังนี้ ..ด้านเอกลักษณ์ แสดงการรับรู้หรือความเข้าใจถึงที่มา สถานที่ตั้ง ชนชาติ ความเชื่อ ศาสนา ขนบธรรมเนียมและวัฒนธรรมของชุมชนใดชุมชนหนึ่ง หรือประเทศใดประเทศหนึ่ง
..ด้านวิชาการ เพื่อสะท้อนเรื่องราวในอดีต เป็นข้อมูลทางด้านประวัติศาสตร์ โบราณคดี สถาปัตยกรรม ศิลปกรรม ซึ่งเป็นเครื่องแสดงประวัติความเป็นมาอันเก่าแก่ของชุมชนของชาติ รวมทั้งเป็นแหล่งศึกษาและเรียนรู้ตลอดชีวิต
..ด้านเศรษฐกิจ เป็นแหล่งรายได้ให้ชุมชนและประเทศ ทั้งทางตรงและทางอ้อมจากการที่เป็นสถานที่ท่องเที่ยว สร้างกิจกรรมต่าง ๆ อันสืบเนื่องจากการท่องเที่ยว พร้อมกับการศึกษาหาความรู้
สถาปัตยกรรม เป็นกระบวนการและผลผลิตของการวางแผน การออกแบบ และการก่อสร้างอาคารหรือสิ่งก่อสร้างผลผลิตทางสถาปัตยกรรมในรูปของอาคาร มักได้รับการถือเป็นสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมและงานศิลปะ อารยธรรมเก่าแก่มักถูกเรียกตามสิ่งก่อสร้างที่หลงเหลืออยู่ของอารยธรรมนั้น

โบราณสถานและสถาปัตยกรรมในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชสำคัญหลายแห่ง ได้แก่
พระนารายณ์ราชนิเวศน์ เป็นพระราชวังโบราณสมัยกรุงศรีอยุธยาที่มีความสำคัญและมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ สถาปัตยกรรมแสดงถึงความรุ่งเรืองสูงสุดสมัยหนึ่งของเมืองลพบุรี ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช พื้นที่ภายในพระราชวังแบ่งออกเป็น 3 เขต คือ เขตพระราชฐานชั้นนอก เขตพระราชฐานชั้นกลาง และเขตพระราชฐานชั้นใน มีพระที่นั่งและสิ่งก่อสร้างดังนี้
1. เขตพระราชฐานชั้นนอก มีสิ่งก่อสร้าง 5 หลังคือ อ่างเก็บน้ำประปา, สิบสองท้องพระคลัง, ตึกเลี้ยงรับรองแขกเมือง, ตึกพระเจ้าเหา, โรงช้างหลวง
2. เขตพระราชฐานชั้นกลาง มีสิ่งก่อสร้าง 2 หลังคือ พระที่นั่งจันทรพิศาล, พระที่นั่งดุสิตสวรรค์ธัญญมหาปราสาท
3. เขตพระราชฐานชั้นใน มีสิ่งก่อสร้าง 1 หลังคือ พระที่นั่งสุธาสวรรค์

ข้อมูลที่เกี่ยวข้อง

โบราณสถานและสถาปัตยกรรมในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

จังหวัดลพบุรี