Details

Category: ประเพณี-วิถีชีวิต

ประเพณีชักพระศรีอารีย์วัดไลย์

     ประเพณีชักพระศรีอาริย์ วัดไลย์ อยู่ที่ ตำบลเขาสมอคอน อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี เป็นประเพณีที่ชาวบ้านถือปฏิบัติกันมาช้านานและเชื่อกันว่า "พระศรีอาริย์ หรือพระศรีอริยเมตไตร" จะมาตรัสรู้เป็นสัมมาสัมพุทธเจ้าในโลกมนุษย์หลังจากสิ้นสุดศาสนาของพระมหาสมณโคดมแล้ว 5,000 ปี เพื่อเผยแผ่พระพุทธศาสนา เรียกว่า "ศาสนาพระศรีอาริย์" จึงได้มีการสร้างรูปพระศรีอาริย์ขึ้น เพื่อเป็นที่เคารพสักการะ โดยเชื่อกันว่าจะได้ไปเกิดในยุคศาสนา ของพระศรีอาริย์ แล้วจะมีความร่มเย็นเป็นสุข

     ประเพณีชักพระศรีอาริย์ วัดไลย์ แต่เดิมจะจัดในช่วงหน้าน้ำตรงกับวันแรม 5 ค่ำ เดือน 11 เป็นประเพณีทางชลมารค เพราะน้ำจะท่วมทุ่งการสัญจรไปทางเรือสะดวก การแห่ทางชลมารค จะอัญเชิญรูปพระศรีอาริย์ ลงเรือปิกนิก เรียกกันว่า "เรือทรง" มีเรือพายของคณะกรรมการวัดใช้เชื่อกลากจูงนำหน้า และมีเรือพ่ายของชาวบ้านนับร้อยๆ ลำ ร่วมขบวนแห่ มีบางพวกก็แข่งเรือยาว บางพวกเล่นเพลงฉ่อยและเพลงเรืออย่างสนุกสนาน ท้ายขบวนมีเรือเอี้ยมจุ๊นของทางวัดบรรทุกวงมโหรี ปี่พาทย์ และแตรวง บรรเลงให้ความครึกครื้นไปตลอดทาง โดยเรือทุกลำจะตกแต่งอย่างสวยงาม เพื่อโยงเรือทรงและผลัดเปลี่ยนกันจูงไปตามลำน้ำบางขามจนถึงวัดมหาสอน ตำบลมหาสอน อำเภอบ้านหมี่ ตลอดระยะทางจะมีการตั้งโรงทานเลี้ยงอาหารและเครื่องดื่มแก่ผู้ร่วมขบวนเป็นระยะๆ เมื่อขบวนแห่กลับมาถึงวัดก็จะเปิดโอกาสให้ประชาชนได้มนัสการ สรงน้ำ และปิดทองพระ ในตอนกลางคืนประชาชนจะนำเรือพายมาลอยอยู่หน้าวัดเพื่อฟังพ่อเพลงแม่เพลงเล่นเพลงพื้นบ้าน โต้ตอบกันเป็นที่สนุกสนาน และเรือทุกลำจะมีการจุดตะเกียงจนดูสว่างไสวไปทั่ว ส่วนบนศาลา วัดไลย์นั้นจะมีการเทศนาเรื่องตำนานพระศรีอาริย์ วัดไลย์ ให้ประชาชนฟังไปพร้อมๆ กัน

     ประเพณีชักพระศรีอาริย์ วัดไลย์ทางชลมารคได้ล้มเลิกไปตั้งแต่ปี พ.ศ. 2507 เพราะได้มีการสร้างเขื่อนเจ้าพระยา ที่จังหวัดชัยนาท เพื่อกักเก็บน้ำไว้ใช้ในการเกษตร จึงทำน้ำเหนือที่เคยไหลท่วมทุ่ง ตำบลเขาสมอคอนก็แห้งแล้งลง ประเพณีชักพระศรีอาริย์ วัดไลย์ก็ได้เปลี่ยนมาจัดในฤดูแล้งแทน คือ วันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 6 เป็นประเพณีแห่ทางสถลมารค แต่พิธีการต่างๆ ยังคงอนุรักษ์แบบแผนเดิมไว้

     ปัจจุบันประเพณีชักพระศรีอาริย์ วัดไลย์ ทางสถลมารคได้กำหนดให้วันขึ้น 14 ค่ำ เดือน 6 ของทุกปี โดยถือปฏิบัติมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2507 ทางวัดจะจัดขบวนแห่และได้มีการอัญเชิญรูปหล่อพระศรีอาริย์ ประดิษฐานบนตะเฆ่ชนิดไม่มีล้อทำเป็นบุษบกมีหลังคาหรือทำเป็นฉัตรกั้นแทน แล้วนำเชือกขาดใหญ่ 2 เส้น ผูกตะเฆ่เป็น 2 แถว ให้ประชาชนทั้งหลายที่มาร่วมงานช่วยกันชักลาก ไปตามเส้นทางที่กำหนดไว้ เมื่อถึงเวลาจะจุดพลุ พร้อมตีกลองและระฆัง เป็นสัญญาณให้เริ่มฉุดลากตะเฆ่ เพื่ออัญเชิญรูปพระศรีอาริย์แห่ผ่านหมู่บ้านต่างๆ เริ่มจากวัดไลย์ไปสิ้นสุดที่วัดท้องคุ้ง ซึ่งตลอดระยะทาง จะมีผู้มาตั้งโรงทานเลี้ยงอาหารนานาชนิด กับประชาชนทั้งหลายที่มาร่วมงาน มีดนตรีและการละเล่นต่าง ๆ เมื่อสุดเส้นทางที่กำหนดไว้ จึงแห่รูปพระศรีอาริย์กลับ พอถึงวัดอัญเชิญขึ้นประดิษฐานยังวิหารตามเดิมและเปิดโอกาสให้ประชาชนมานมัสการ ปิดทอง กลางคืนจะมีมหรสพสมโภชตลอดงาน 

Details

Category: ประเพณี-วิถีชีวิต

ประเพณีตักบาตรดอกไม้

     ตักบาตรดอกไม้หรือประเพณีตักบาตรดอกไม้ คือการนำดอกไม้ ธูป เทียน ถวายพระก่อนที่พระเข้าโบสถ์ในวันเข้าพรรษา ในจังหวัดลพบุรีจะทำอยู่ 2 แห่ง คือวัดสิริจันทรนิมิตร(วัดเขาพระงาม) ตำบลเขาพระงาม และวัดมณีชลขันฑ์ ตำบลพรหมาสตร์ อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี

     "การตักบาตรดอกไม้มีความเป็นมาจากพุทธตำนาน กล่าวถึงสมัยพุทธกาล สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า ได้เสด็จโปรดสัตว์ในกรุงพาราณสี วันหนึ่งได้เสด็จพระราชดำเนินมาถึงอุทยานพระเจ้าพิมพิสารมีคนสวนหลวงผู้หนึ่ง มีหน้าที่เก็บดอกไม้ถวายพระเจ้าพิมพิสารทุกวัน แต่วันนั้นคนสวน ได้พบบุคคลหนึ่งมีลักษณะมหาบุรุษ อันประเสริฐ บังเกิดความเลื่อมใสจึงถวายดอกไม้ที่เก็บจากสวนหลวงทั้งหมด ให้แก่่มหาบุรุษโดยมิได้ทราบมาก่อนคือ พระพุทธเจ้า อานิสงส์แห่งการถวายดอกไม้แก่ผู้มีพระภาคเจ้าทำให้เกิดสิ่งมงคลแก่ชีวิตคนสวนมากมาย แม้แต่พระเจ้าพิมพิสาร ก็ทรงปิติในอานิสงส์นั้นมิได้ลงอาญาแต่อย่างใด"

วัดเขาพระงามหรือวัดสิริจันทรนิมิตร

     วัดเขาพระงามทำบุญช่วงวันเข้าพรรษา 3 วัน คือ(ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8, แรม 1 ค่ำ เดือน 8 และแรม 2 ค่ำ เดือน 8) วันอาสาฬหบูชา, วันเข้าพรรษา และวันที่คณะสงฆ์(ธรรมยุต)ลพบุรี สระบุรี มาประชุมเป็นธรรมเนียมปฏิบัติติดต่อกันมา

วันที่คณะสงฆ์(ธรรมยุต)ลพบุรี สระบุรี มาประชุมและเป็นธรรมเนียม ปฏิบัติติดต่อกันมากำหนด กระทำภายในวันนี้ที่วัดเขาพระงาม โดยมีการปฏิบัติทางสงฆ์เช่น การรับพรจากพระผู้ใหญ่จะให้โอวาทในที่ช่วงเข้าพรรษา 3 เดือน และการทำบุญอุทิศส่วนกุศล แก่บูรพาจารย์มีเจ้าคณะจังหวัดเป็นพระประธาน การชุมนุมของคณะสงฆ์(ธรรมยุต) ซึ่งมีมากกว่า 300 รูปปฏิบัติกันทุกปี

วันอาสาฬหบูชา ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8
ช่วงเช้า วัดเขาพระงามมีการทำบุญ และเทศน์
ช่วงเย็น มีการเวียนเทียน

วันเข้าพรรษา แรม 1 ค่ำ เดือน 8
ช่วงเช้า ทำบุญ ถวายผ้าอาบน้ำฝน
ช่วงบ่าย พิธีเริ่มบ่ายโมง ถวายเทียนพรรษา มีชาวบ้านในชุมชน โรงเรียนมาร่วมกิจกรรม ทำพิธีในพระอุโบสถ ชาวบ้านนำดอกไม้ธูปเทียน
     มาถวายที่วัดเขาพระงาม ชาวบ้านถวายดอกไม้(ตักบาตรดอกไม้) แก่พระสงฆ์ โดยที่พระสงฆ์ จะใช้ผ้าอาบน้ำฝนผูกเป็นถุง เพื่อในการใส่ดอกไม้ที่ญาติโยมทั้งหลายได้นำมาถวาย(ไม่ได้ใส่บาตร) เมื่อพระสงฆ์รับบิณฑบาตแล้ว จะนำดอกไม้ ไปถวายเป็นพุทธบูชา ในวันเข้าพรรษาที่ปฏิบัติติดต่อกันมา
ช่วงเย็น พระสงฆ์อธิฐานการจำพรรษาในโบสถ์

วันที่คณะสงฆ์(ธรรมยุต) ลพบุรีและสระบุรี มาประชุมและเป็นธรรมเนียมปฏิบัติ แรม 2 ค่ำ เดือน 8

     วันที่คณะสงฆ์(ธรรมยุต)ลพบุรี สระบุรี มาประชุมและเป็นธรรมเนียม ปฏิบัติติดต่อกันมากำหนด กระทำภายในวันนี้ที่วัดเขาพระงาม โดยมีการปฏิบัติทางสงฆ์เช่น การรับพรจากพระผู้ใหญ่จะให้โอวาทในที่ช่วงเข้าพรรษา 3 เดือน และการทำบุญอุทิศส่วนกุศล แก่บูรพาจารย์มีเจ้าคณะจังหวัดเป็นพระประธาน การชุมนุมของคณะสงฆ์(ธรรมยุต) ซึ่งมีมากกว่า 300 รูปปฏิบัติกันทุกปี

วัดมณีชลขัณฑ์

     วัดมณีชลขัณฑ์ เริ่มมีการตักบาตรดอกไม้เมื่อ พ.ศ. 2476 เมื่อพระเทพวรคุณ(อ่ำ ภัทราวุโธ) เป็นเจ้าอาวาสวัดนี้ และได้นำประเพณีนี้มาจากวัดเขาพระงาม แต่เนื่องจากวัดมณีชลขัณฑ์ เป็นวัดที่มีการคมนาคมสะดวกใกล้ตัวเมืองจึงมีผู้นิยมมาที่วัดมณีชลขัณฑ์มากกว่า ในอดีตมีประชาชนแน่นมากตั้งแต่ประมาณ 16.00 น. ณ ศาลาการเปรียญหลังเก่า ประชาชนต้องตั้งแถวเรียงกัน เป็นสองฝากตั้งแต่บนศาลาการเปรียญ แถวจะยาวโดยรอบออกมาข้างนอก ผ่านทิศตะวันออกของเจดีย์หลวงพ่อแสง ข้ามถนนที่เห็นในปัจจุบันถึงเจดีย์ล้อมฝากทางทิศเหนือ

ตักบาตรดอกไม้ก่อนปี พ.ศ. 2500	ตักบาตรดอกไม้เมืื่่อปีพ.ศ. 2527 สมัยพระศรีวรคุณ(นวล) เป็นเจ้าอาวาส พระครูวินยาภิรัต(ถมยา) เป็นผู้ช่วย

     ประเพณีนี้จัดทำติดต่อกันมาทุกปีจนถึงปัจจุบัน โดยเชื่อกันว่าการตักบาตรดอกไม้เ็ป็นกรทำบุญที่ได้ผลานิสงส์สูง เพราะมีจิตใจสะอาดบริสุทธิ์ และการที่นำดอกไม้ใส่บาตร พระท่านก็จะนำไปใช้ในโบสถ์เชื่อว่าจะได้กุศลมาก บางปีเทศบาลเมืองลพบุรี ก็จะมาช่วยจัดกิจกรรม ให้สนุกสนานยิ่งขึ้น ประเพณีตักบาตรดอกไม้ มีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม คือแต่เดิมการตักบาตรดอกไม้จะใช้เฉพาะดอกไม้ ธูปเทียน ในระยะหลัง นับแต่ปี พ.ศ. 2526 ของที่ถวายจะเพิ่มน้ำตาลทรายขาว และข้าวสาร ส่วนดอกไม้จะลดลง แต่ยังคงเรียกว่า "ตักบาตรดอกไม้" ปัจจุบันประเพณีนี้ไม่ได้รับความสนใจมากนัก(ในจังหวัดลพบุรี)

Details

Category: ประเพณี-วิถีชีวิต

ประเพณีกำฟ้า

ประเพณีกำฟ้า เป็นประเพณีสำคัญที่ชาวไทยพวนทุกแห่งได้ยึดถือปฏิบัติต่อเนื่องกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ คำว่า "ประเพณีกำฟ้า" มีความหมายดังนี้

     คำว่า "กำ" ในภาษาพวน หมายถึง การนับถือสักการะ

     คำว่า "ฟ้า" หมายถึงเจ้าฟ้า เจ้าแผ่นดิน หรือผู้ที่อยู่สูงเทียมฟ้า คือเทวดาและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ไม่อาจมองเห็นได้

     คำว่า "กำฟ้า" หมายถึงการนับถือฟ้า สักการบูชาฟ้า เป็นงานบุญพื้นบ้านอย่างหนึ่งของชาวไทยพวนโดยเชื่อกันว่า เมื่อได้มีการทำบุญประกอบพิธีกรรมตั้งบายศรีและประกาศขอพรจากเทวดาผู้รักษาฝากฟ้า แล้วเทวดาจะบันดาลให้ฝนตกต้องตามฤดูกาล
สาเหตุที่เกิดประเพณีกำฟ้า เพราะชาวไทยพวนมีอาชีพทำนาจึงมีวิถีชีวิตผูกพันกับฟ้า ไม่กล้าทำให้ฟ้าพิโรธ เพราะกลัวว่าฟ้าจะไม่ตกต้องตามฤดูกาล หรือฟ้าจะผ่าคนตาย เพื่อผีฟ้าเทวดามีความพึงพอใจ ยังเป็นการแสดงความขอบคุณผีฟ้าที่ประทานฝนให้ตกต้องตามฤดูกาล ซึ่งหมายถึงความชุ่มชื้น ความอุดมสมบูรณ์ ความมีชีวิตของคน สัตว์และพืชต่างๆ จึงเกิดเป็นประเพณีกำฟ้าขึ้น แต่เดิมวันกำฟ้าถือกำหนดเอาวันที่มีผู้ได้ยินเสียงฟ้าร้องครั้งแรกในเดือน 3 เป็นวันเริ่มประเพณีกำฟ้า เพราะถือกันว่าเป็นวันที่ฟ้าเปิดประตูน้ำ แต่การยึดถือในวันดังกล่าว มักมีข้อผิดพลาดเกิดการโต้แย้ง กัน เนื่องจากบางคนไม่ได้ยินเสียงฟ้าร้อง ต่อมาได้กำหนดเอาวันขึ้น 2 ค่ำ เดือน 3 เป็นวันเตรียมงาน วันขึ้น 3 ค่ำ เดือน 3 เป็นวันกำฟ้า สัตว์เลี้ยงที่เคยใช้งานก็จะให้หยุดการทำงาน ในวันนี้ถ้าใครทำงานชาวไทยพวนเชื่อว่าจะเกิดพิบัติต่างๆ ฟ้าจะลงโทษโดยถูกฟ้าผ่า ห้ามไม่ให้พูดคำหยาบคาย ในช่วงเวลากำฟ้าผู้สูงอายุในครอบครัวจะคอยฟังฟ้าร้อง เพื่อพยากรณ์ความเป็นอยู่และการประกอบอาชีพในหมู่บ้าน โดยมีคำทำนาย ดังนี้

เสียงฟ้าร้อง หมายถึง การเปิดประตูน้ำ

ฟ้าร้องทางทิศเหนือหรือทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ทำนายว่าฝนจะตกดี ทำนาจะได้ข้าวดี

ฟ้าร้องทางทิศใต้ทำนายว่าฝนจะแล้ง ข้าวกล้าในนาจะเสียหาย ชาวบ้านจะอดเกลือ

ฟ้าร้องทางทิศตะวันตก ทำนายว่าฝนจะน้อย เกิดความแห้งแล้ง ทำนาไม่ค่อยได้ผล นาในที่ลุ่มดี นาในที่ดอนจะเสียหาย ข้าวยากหมากแพง ชาวบ้านจะเดือดร้อนเกิดเรื่องทะเลาะวิวาท รบราฆ่าฟันกัน

ฟ้าร้องทางทิศตะวันออก ทำนายว่าชาวบ้านจะอยู่ด้วยความร่มเย็นเป็นสุขไม่มีรบร่าฆ่าฟันกัน ไม่มีโจรผู้ร้าย

     ในคืนที่ได้ยินเสียงฟ้าร้องครั้งแรกในเดือน 3 ก่อนที่จะเข้านอน เจ้าของบ้านจะร้องบอกแก่สัตว์เลี้ยงของตนให้รู้ตัวและสงบเสงี่ยมว่า "งัว (วัว) ควายเอ้ย กำฟ้าเน้ออย่าได้อึกทึกครึกโครม แต่บัดนี้ไปจนฮุ่ง (รุ่ง-สว่าง) ตะเง็น (ตะวัน- พระอาทิตย์) จึงม้น (พ้น) เน้อ"

     ประเพณีกำฟ้าของชาวไทยพวน ตามประเพณีนั้นในวันขึ้น 2 ค่ำ เดือน 3 สมาชิกในครัวเรือนจะช่วยกันทำข้าวปุ้น (ขนมจีน) ข้าวหลาม (ข้าวหลามที่ใช้ในพิธีบายศรีสู่ขวัญ เรียกว่า ข้าวหลามทิพย์) ข้าวจี่ (ข้าวเหนียวปั้นยัดไส้หวาน ไส้เค็ม ชุบไข่ แล้วปิ้งไฟจนแห้งเกรียม) เพื่อนำไปเซ่นไหว้ผีฟ้า จะมีการสร้างปะรำสำหรับทำพิธีที่วัด ในตอนเย็นจะนิมนต์พระสงฆ์มาเจริญพระพุทธมนต์เย็น ผู้อาวุโสของหมู่บ้านจะประกอบพิธีบายศรีอัญเชิญเทพยดา (ผีฟ้า) มารับเครื่องสังเวย และมีการรำขอพร จากนั้นจะแยกย้ายกันกลับบ้าน ผู้เฒ่าผู้แก่จะเอาไม้ไปเคาะที่เตาไฟ กล่าวคำ ขอให้ผีฟ้า ผีบ้าน ผีเรือน มาปกปักรักษา ในครอบครัวให้อยู่ดีกินดี มีข้าวปลาอาหารบริบูรณ์

     รุ่งขึ้นวันกำฟ้า ขึ้น 3 ค่ำ เดือน 3 จะไปทำบุญที่วัดในตอนเช้า ตอนบ่ายถึงกลางคืนจะมีการละเล่นพื้นบ้าน เช่น เตะหม่าเบี้ย ต่อไก่ คร่อมเส้า ไม้อื่อ ช่วงชัย มอญซ่อนผ้า บางครั้งมีการละเล่นเซิ้ง ลำพวน นางด้งนางกวัก นางสาก นางช้าง และลิงลม ซึ่งถือเป็นกรทรงเจ้าเข้าผีด้วย หลังจากวันกำฟ้า 1 สัปดาห์ จะไปทำบุญที่วัดอีกครั้ง หลังจากนั้นจะนำดุ้นฟืนที่ติดไฟ 1 ดุ้นไปทิ้งตามแม่น้ำลำคลองให้ไหลไปตามสายน้ำ เรียกว่า "การเสียแล้ง" เป็นการบูชารำลึก เทพยดาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่างๆ และเป็นการบอกกล่าวแก่เทพยาดา (ผีฟ้า) ว่าหมดเขตกำฟ้าแล้ว

     ปัจจุบันประเพณีกำฟ้าของชาวไทยพวน ยังยึดถือปฏิบัติการจัดงานกันหลายท้องถิ่นโดยเฉพาะที่อาศัยอยู่ใน

• จังหวัดลพบุรี ที่บ้านกล้วย บ้านทราย บ้านหินปัก เขตอำเภอบ้านหมี่ บ้านถนนใหญ่ ตำบลชอนสารเดช เขตอำเภอเมือง ฯลฯ
• จังหวัดสิงห์บุรีที่บ้านบางน้ำเชี่ยว หมู่บ้านโภคาภิวัฒน์ เขตอำเภอพรหมบุรี
• จังหวัดสระบุรีที่ตำบลไผ่หลิ่ว อำเภอดอนพุด

     ในปัจจุบันสังคมและวัฒธรรมจะเปลี่ยนแปลงไปตามธรรมชาติและก็ยังมีชาวบ้านรุ่นหลังอีกจำนวนหนึ่งที่พยายามอนุรักษ์วัฒธรรมดั้งเดิมไว้ จึงนับได้ว่าเป็นการฟื้นฟูประเพณีพื้นบ้านให้สืบต่อไป

Details

Category: ประเพณี-วิถีชีวิต

งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช


  

     งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จัดขึ้นโดยจังหวัดลพบุรีร่วมกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กรมศิลปากร ชมรมอนุรักษ์โบราณวัตถุสถานสิ่งแวดล้อมจังหวัดลพบุรี เทศบาลเมืองลพบุรี หน่วยงานราชการ รัฐวิสาหกิจ และภาคเอกชน งานนี้จัดขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 17-18 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2522 ณ พระนารายณ์ราชนิเวศน์ จังหวัดลพบุรี ใช้ชื่อว่างาน "นารายณ์รำลึก" ครั้งต่อมาก็ได้เปลี่ยนชื่อเป็นงานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์และได้จัดเรื่อยมาทุกปี

     จุดมุ่งหมายในการจัดงาน เพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระนารายณ์มหาราช พระมหากษัตริย์ ผู้ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณ ต่อแผ่นดินลพบุรีและประเทศชาติ อีกทั้ง ยังเป็นการส่งเสริมให้ประชาชน สนใจในประเพณีและวัฒนธรม อันเก่าแก่ของชาติไทยและยังส่งเสริมการท่องเที่ยวอีกด้วย

     งานจะจัดขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ของทุกๆ ปี เพราะถือว่าเดือนกุมภาพันธ์ เป็นเดือนทรง "พระราชสมภพของสมเด็จพระนารายณ์" รูปแบบการจัดงาน ได้เชิญชวนให้ประชาชนผู้ร่วมงาน แต่งกายย้อนยุค ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์ มีการจัดขบวนแห่รอบตัวเมืองลพบุรี รำลึกเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ สมัยสมเด็จพระนารายณ์ ซึ่งเรียกความสนใจและความประทับใจ ต่อผู้มาชมงานเป็นอย่างมาก

     ภายในงานยังมีกิจกรรมต่างๆ มากมาย ทั้งกลางวันกลางคืน เช่น มีการออกร้านขายของบริเวณเขตพระราชฐานชั้นนอก มีมหรสพ เฉลิมฉลองในงาน การแสดงแสง เสียง เกี่ยวกับแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์ งานราตรีวังนารายณ์ มีการประดับประทีป โคมไฟ ตามช่องสำหรับวางประทีปรอบกำแพงด้านในพระราชวังได้สร้างความประทับใจให้กับผู้มาร่วมงานเป็นจำนวนมาก