Page 127 - 104 ปี เทพสตรี มหาวิทยาลัยเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น
P. 127
ควิามเปั็นมา
จังหวัดลัพับุรีเป็นอัีกหน่�งจังหวัดที่ี�มีีวัฒนธรรมีการที่อัผ้าที่ี�สืบต่อักันมีาอัย่างยาวนาน โดยในอัดีต
นั�น ได้มีีการอัพัยพัขอังประชัากรจากหลัายเชัื�อัชัาติเข้ามีาตั�งถึิ�นฐานในแต่ลัะพัื�นที่ี�ขอังจังหวัดลัพับุรี ดังนั�น
จ่งมีีรูปแบบการที่อัผ้าที่ี�แตกต่างกันไป ซึ่่�งผ้ามีัดหมีี�ที่อัมีือัขอังจังหวัดลัพับุรีนั�น เป็นหน่�งในผ้าที่อัที่ี�ได้รับ
คืวามีนิยมีเป็นอัย่างมีาก โดยการผลัิตผ้าที่อัมีัดหมีี�ใชั้วิธีการที่ี�เป็นเอักลัักษณิ์ ซึ่่�งลัักษณิะที่ี�โดดเด่นขอังผ้า
ที่อัมีัดหมีี�ในจังหวัดลัพับุรี ในปัจจุบันอัำเภัอัโคืกเจริญเป็นแหลั่งที่อัผ้าที่ี�สำคืัญในจังหวัดลัพับุรี เนื�อังจาก
ยังมีีจำนวนขอังคืรัวเรือันที่อัผ้ามีากที่ี�สุดในจังหวัดลัพับุรี
“ผ้าไที่ยใส่ให้สนุก” เป็นโคืรงการตามีแนวพัระดำริสมีเด็จพัระเจ้าลัูกเธอั เจ้าฟ้าสิริวัณิณิวรี
นารีรัตนราชักัญญา ภัายใต้การขับเคืลัื�อันขอังกรมีการพััฒนาชัุมีชัน นโยบายสำคืัญในการส่งเสริมีแลัะ
พััฒนาภัูมีิปัญญาผ้าไที่ย ได้ขับเคืลัื�อันแลัะสืบสานพัระราชัปณิิธานขอังสมีเด็จพัระนางเจ้าสิริกิติ� พัระบรมี
ราชัินีนาถึ พัระบรมีราชัชันนีพัันปีหลัวง ในการสร้างงาน สร้างอัาชัีพั สร้างรายได้ ให้กับผู้ประกอับการผ้า
ไที่ย อันุรักษ์ผ้าไที่ยให้คืงอัยู่คืู่แผ่นดิน มีีการผลัักดันรณิรงคื์การสวมีใส่ผ้าไที่ย จนมีีมีติคืณิะรัฐมีนตรี เมีื�อัวัน
ที่ี� 9 มีิถึุนายน 2563 เรื�อัง มีาตรการส่งเสริมีแลัะสนับสนุนการใชั้แลัะสวมีใส่ผ้าไที่ย สมีเด็จพัระเจ้าลัูกเธอั
เจ้าฟ้าสิริวัณิณิวรี นารีรัตนราชักัญญา ที่รงมีีพัระวิริยะอัุตสาหะในการสนอังงานแบ่งเบาพัระราชัภัาระขอัง
พัระบาที่สมีเด็จพัระเจ้าอัยู่หัว แลัะสมีเด็จพัระนางเจ้าฯ พัระบรมีราชัินี ในการสืบสาน รักษา แลัะต่อัย
อัดพัระราชัปณิิธานขอังสมีเด็จพัระบรมีชันกาธิเบศร มีหาภัูมีิพัลัอัดุลัยเดชัมีหาราชั บรมีนาถึบพัิตร แลัะ
สมีเด็จพัระนางเจ้าสิริกิติ� พัระบรมีราชัินีนาถึ พัระบรมีราชัชันนีพัันปีหลัวง (อัรรษิษฐ์ สัมีพัันธรัตน์, กรมี
การพััฒนาชัุมีชัน, 2566)
กลัุ่มีที่อัผ้าบ้านจอัมีแก้ว ตำบลัโคืกแสมีสาร อัำเภัอัโคืกเจริญ จังหวัดลัพับุรี เป็นกลัุ่มีที่ี�สมีาชัิก
รวมีตัวกันเพัื�อัผลัิตผ้าที่อัมีัดหมีี�ลัพับุรี ซึ่่�งเป็นการเพัิ�มีรายได้ให้กับชัุมีชันแลัะคืรัวเรือัน อัีกที่ั�งใชั้เวลัาว่าง
ให้เกิดประโยชัน์ รวมีถึ่งเป็นการสืบสานแลัะอันุรักษ์มีรดกที่างวัฒนธรรมีแลัะภัูมีิปัญญาในการที่อัผ้ามีัด
หมีี�ที่ี�สืบที่อัดกันมีาจากบรรพับุรุษ ที่ั�งนี� คืำว่า “ผ้ามีัดหมีี�” เป็นชัื�อัที่ี�เรียกวิธีการที่อัผ้าที่ี�นำเอัาเส้นด้ายมีา
มีัดเป็นเปลัาะ ๆ ตามีลัายแลั้วนำไปย้อัมีสีให้เกิดสีสัน แลัะลัวดลัายตามีที่ี�ต้อังการ ซึ่่�งคืวามีสวยงามีแลัะ
คืวามีเป็นเอักลัักษณิ์ขอังผ้ามีัดหมีี�นั�น คืือั รอัยสีที่ี�คื่อัย ๆ ซึ่่มีในเนื�อัผ้าที่ี�ติดกับลัวดลัาย ที่ำให้ได้ลัวดลัาย
ที่ี�แปลักตาผ้ามีัดหมีี�เป็นผลัิตภััณิฑ์์พัื�นบ้านที่ี�ลัูกหลัานชัาวอัีสานอัพัยพัได้สืบที่อัดศิลัปวัฒนธรรมีมีาจาก
ปู่ย่าตายาย ที่ี�แสดงถึ่งเรื�อังราว คืวามีเชัื�อั วิถึีชัีวิต ประเพัณิี แลัะวัฒนธรรมีขอังวิถึีการที่อัผ้าที่ี�ถึ่ายที่อัด
จากรุ่นสู่รุ่น
จากการลังพัื�นที่ี�เพัื�อัสำรวจคืวามีต้อังการพััฒนาผลัิตภััณิฑ์์ผ้าที่อัขอังกลัุ่มีที่อัผ้าบ้านจอัมีแก้ว
คืณิะผู้วิจัยได้เก็บข้อัมีูลัด้วยการสัมีภัาษณิ์เชัิงลั่กผู้นำแลัะสมีาชัิกกลัุ่มีที่อัผ้าบ้านจอัมีแก้ว ถึ่งการที่อัผ้าที่ี�
มีีรูปแบบ เที่คืนิคื ลัวดลัายแบบเดิมี ๆ ที่ำให้ส่งเสริมีการขายได้ยาก คืณิะผู้วิจัยได้เก็บข้อัมีูลัด้วยการ
สัมีภัาษณิ์เชัิงลั่กผู้นำแลัะสมีาชัิกกลัุ่มีที่อัผ้าบ้านจอัมีแก้ว พับปัญหากลัุ่มียังไมี่เคืยได้รับการส่งเสริมีแลัะ
พััฒนากระบวนการย้อัมีสีผ้าจากธรรมีชัาติ ซึ่่�งเป็นผ้าที่ี�อัยู่ในคืวามีต้อังการขอังลัูกคื้าตลัาดเฉพัาะกลัุ่มี
แลัะหน่วยงานราชัการ รวมีถึ่งนโยบายที่างภัาคืรัฐที่ี�ต้อังการให้กลัุ่มีที่อัผ้าได้พััฒนาการใชั้สีธรรมีชัาติมีาก
ยิ�งข่�นเพัื�อัตอับตัวชัี�วัดการพััฒนาที่ี�ยั�งยืน (SDGs) แลัะการใชั้สีธรรมีชัาติจ่งมีีกระบวนการที่ี�ยากแลัะซึ่ับ
ซึ่้อัน ที่ำให้ต้อังใชั้อังคื์คืวามีรู้ในการพััฒนาที่ั�งเรื�อังขอังสีธรรมีชัาติแลัะการสร้างลัวดลัายให้เข้ากับคืวามี
เป็นโที่นสีธรรมีชัาติ อัีกที่ั�งต้อังคืงคืุณิคื่าแลัะมีีลัวดลัายที่ี�เป็นอััตลัักษณิ์ขอังชัาวจังหวัดลัพับุรี จากโจที่ย์
104 ปีี เทพสตรีี มหาวัิทยาลัยเพ่�อการีพัฒนาท้องถิ่ิ�น >> 125