Page 174 - 103 ปี เทพสตรี มหาวิทยาลัยเพื่อการพัฒนาชุมชนและท้องถิ่น
P. 174
ชุมชนบ้านต้นตาล ในต�าบลต้นตาล อ�าเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี
เป็นชุมชนหนึ่งของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยวนที่มีประวัติศาสตร์ดังที่
บทน�ากล่าวมาแล้ว มานานกว่า 200 ปี โดยอพยพมาจากอ�าเภอ
เชียงแสน แล้วมาตั้งรกรากใหม่เป็นชุมชนอยู่ในเขตภาคกลาง ทั้งราชบุรีและสระบุรี คนเหล่านี้
เรียกตัวเองว่า ไท-ยวน ชาวต้นตาลมีความยึดมั่นในขนบธรรมเนียมวัฒนธรรม อาทิ การพูดค�า
เมือง ใส่ผ้าซิ่น รวมถึงการสืบทอดอาหารโบราณ โดยเฉพาะขนมกง ซึ่งเป็นอาหารประเภทของ
หวาน ที่นิยมใช้ในงานมงคล เนื่องจากรูปร่างของขนมเป็นรูปกงจักร ซึ่งเป็นสัญลักษณ์หนึ่งใน
พุทธศาสนา จึงเป็นความเชื่อว่าเป็นสิ่งมงคล หากน�ามาใช้ถวายพระในงานมงคล จะเกิดสิ่งดีดีต่อ
ผู้นั้น ปัจจุบัน ในพื้นที่ต�าบลต้นตาล กลุ่มชาวไทยวน ได้ด�ารงรักษา และเผยแพร่เอกลักษณ์ของ
ชาวไทยวน ด้วยการเปิดตลาดต้าน�้าโบราณบ้านต้นตาล ตั้งอยู่บริเวณริมแม่น�้าป่าสัก บริเวณวัด
ต้นตาล ต�าบลต้นตาล อ�าเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี พิกัด https://goo.gl/maps/XYoxFoLH-
K1dvDM78A จนมีชื่อเสียงเป็นที่ดึงดูดใจของนักท่องเที่ยว และผู้ที่สนใจมาเยี่ยมเยือนอยู่เสมอ
ดังนั้น ชาวไทยวนในต�าบลต้นตาล กลุ่มหนึ่งจึงได้รวมตัวกันผลิตขนมกง อันเป็นอัตลักษณ์ของ
ชาวไทยวน จ�าหน่ายแก่นักท่องเที่ยว และผู้มาเยือน ใช้ชื่อว่ากลุ่มขนมกง เพื่อเป็นของฝากจาก
ตลาดน�้าต้าต้นตาล อีกทั้งยังเป็นการรักษาวัฒนธรรมไทยวน อีกทางหนี่ง แต่ขณะเดียวกันก็
เป็นการเพิ่มรายได้ให้ชาวชุมชน อีกด้วย
จากการศึกษาสภาพปัญหา และวิเคราะห์ความต้องการของกลุ่มชุมชน พบว่า บรรจุ
ภัณฑ์ของขนมกงที่จ�าหน่าย ยังไม่เป็นไปตามมาตรฐานที่กระทรวงสาธารณสุขก�าหนด ตาม
ประกาศเรื่อง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ พ.ศ. 2560 นอกจากนี้ ภาชนะบรรจุ
ยังไม่สามารถรักษาคุณภาพ รสชาติ รูปลักษณ์ ของขนมกง ได้มากนัก ด้วยขนมกงเป็นขนมที่ท�า
มาจากถั่วเขียวกะเทาะเปลือกบด กวนกับน�้าตาลมะพร้าว แล้วน�ามาขึ้นรูปเป็นรูปกง แล้วจึงน�า
มาชุบแป้งทอด ก่อนจ�าหน่าย โดยบรรจุภัณฑ์ปัจจุบันที่ใช้เป็นกล่องกระดาษ พิมพ์ลายดอก
ทานตะวัน และระบุชื่อขนมกงบ้านต้นตาล ต.ต้นตาล อ.เสาไห้ จ.สระบุรี และหมายเลขโทรศัพท์
ของกลุ่มผู้ผลิต แต่ขาดรายละเอียดส�าคัญ เช่น ส่วนประกอบผลิตภัณฑ์ ขนาดบรรจุ แหล่งผลิต
วันผลิตและวันหมดอายุ เป็นต้น นอกจากนี้ ยังเป็นกล่องกระดาษ ที่ไม่มีวัสดุรองรับตัวขนม เพื่อ
ความสะอาด หรือลดการปนเปื้อนต่าง ๆ อีกทั้ง ไม่สามารถเก็บรักษาได้นาน เกินกว่า 7 วัน ตัว
ขนมจะมีน�้ามันที่ใช้ทอดซึมผ่านกล่องกระดาษ ท�าให้แลดูไม่สะอาด ไม่สวยงาม ท�าให้จ�านวนยอด
จ�าหน่ายผลิตภัณฑ์ได้ไม่มาก และมีของเหลือจ�าหน่ายอยู่เสมอ
ดังนั้น การด�าเนินการวิจัยในครั้งนี้ การด�าเนินการวิจัยในครั้งนี้ จึงเป็นการศึกษาแนวทาง
ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ การพัฒนานวัตกรรมบรรจุภัณฑ์และช่องทางการจัดจ�าหน่ายเพื่อการ
จ�าหน่ายผลิตภัณฑ์ขนมกง ของกลุ่มชุมชนต�าบลต้นตาล อ�าเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี เพื่อสร้าง
มูลค่าเพิ่มและยกระดับผลิตภัณฑ์ขนมกง ช่วยส่งเสริมให้ชุมชนมีรายได้ที่เพิ่มขึ้น รวมถึง การร่วม
อนุรักษ์ สืบสานวัฒนธรรมไทยวน ของชาวไทยวนในจังหวัดสระบุรี ให้มีความยั่งยืน ต่อไป รวม
103 ปี เทพสตรี มหาวิทยาลัยเพื่อการพัฒนาชุมชนและท้องถิ่น > 173
