Page 87 - งานศิลปหัตถกรรม ลาวแง้ว บ้านหนองเมือง ลพบุรี
P. 87
78 79
(รัชชุดา อนุกูล. สัมภาษณ์. ๒๕๕๘) ไม้กะโห้จะมีลักษณะด้ามท�าด้วยไม้เหลี่ยม
ยาวประมาณ ๒.๕๐ เมตร โค้งเล็กน้อย กะโห้ มีลักษณะคล้ายกับคราดมือ
แต่แตกต่างกันในส่วนซี่คราด คราดมือจะเหลาไม้เป็นซี่ ๆ ส�าหรับคราดพิเศษ
ฟางข้าว กะโห้มีที่คราดเป็นแผ่นไม้หนาทึบ มีความสูงประมาณ ๑๕ เซนติเมตร
ยาวประมาณ ๓๐ เซนติเมตร ใช้ไม้หนาขนาด ๑ – ๓ เซนติเมตร ใช้กบไสแผ่น
ไม้ให้เรียบ แผ่นไม้ในส่วนล่างซึ่งท�าหน้าที่คราดข้าวเปลือก ไสให้บางแฉลบ
ส่วนด้านบนจะหนากว่า การไสให้บางนี้ช่วยให้การชักดึงข้าวได้สะดวก ในเวลา
ใช้แรงมือกดที่ด้ามไม้กะโห้ คมไม้ที่บางแฉลบจะท�าให้กดลงไปในกองข้าวเปลือก
และชักดึงได้ง่าย ใช้สิ่วเจาะแผ่นไม้ตรงกึ่งกลางแผ่น เจาะริมขอบด้านบนให้มี
ขนาดเล็กกว่าด้ามไม้จับเล็กน้อย (บุญทัน บุญแก้ว. สัมภาษณ์.๒๕๕๘)
ลวดลาย
กะโห้ที่พบท�าด้วยไม้ ไม่มีลวดลาย
วัสดุ
วัสดุที่นิยมน�ามาท�ากะโห้ ได้แก่ ไม้เนื้อแข็งส่วนมากจะท�าด้วยไม้สัก
การใช้สอย
กะโห้จะใช้ในเวลานวดข้าวขณะอยู่ในลาน ใช้ชักดึงเมล็ดข้าวเปลือกให้
เป็นกอง ๆ ตามที่ต้องการ จะง่ายต่อการตวงหรือการตักขนเข้ายุ้งฉาง นอกจาก
ใช้ลากข้าวเปลือกที่อยู่ในลานแล้ว กะโห้ยังใช้ส�าหรับดึงข้าวเปลือกในเวลา
ขนลงจากเกวียนหรือรถ เพื่อขนใส่ยุ้งฉางได้สะดวก
ความเชื่อ ประเพณี
จากการสัมภาษณ์พบว่ากะโห้ที่ใช้ในชีวิตประจ�าวันของลาวแง้วนั้น
สร้างขึ้นเพื่อประโยชน์ใช้สอยเป็นหลักไม่ได้เกี่ยวพันกับความเชื่อหรือประเพณี
อื่นใด
ศิลปหัตถกรรมของชาติพันธุ์ลาวแง้ว จุติรัช อนุกูล
