Page 77 - วารสารวัฒนเทพ (วารสารรายปี ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 เมษายน 2564 - มีนาคม 2565)

ควรคาแกการสิบทอดในความงดงาม ความมันวาวของทองคำเปลว ตัดกับสีดำทึบอยาง
สวยงาม
ผลการศึกษากระบวนการถายทอดการสรางสรรคลวดลายทองรดน้ำบนพื้น
ระนาบ โดยใชเทคนิคซิลคสกรีนปรากฏผลการศึกษาดังนี้
จากการสรางสรรคลวดลายทองรดน้ำบนพื้นระนาบ โดยใชเทคนิคซิลคสกรีนพบวา
ภูมิปญญาไทยกับการถายทอดการทำลวดลายทองรดน้ำถือเปนประสบการณที่มี
ความสัมพันธกันอยางใกลชิดเนื่องจากไดมีการผานการกลั่นกรองมาตั้งแตบรรพบุรุษหลาย
ตอหลายรุน ที่สืบตอกันมานับจากอดีตจนปจจุบัน ซึ่งเปนมรดกทางวัฒนธรรมในงานประณีต
ศิลป ที่มีความสำคัญซึ่งไดมีการถายทอดตอ ๆ กันมา จากชนรุนหนึ่ง ไปสูชนอีกรุนหนึ่ง ดวย
วิธีการตาง ๆ ที่อาจมีความแตกตางในการใชวัสดุอุปกรณและกระบวนการทำซึ่งอาจมี
ความแตกตางกัน ซึ่งการถายทอดในระบบการเรียนรูไดมีการถายทอดโดยใชวิธีการสอน
ปฏิบัติจริงไปพรอมกัน ผูสอนคือผูใหญที่มีอายุมากกวา มีความรูมีประสบการณในเรื่องการ
ทำลวดลายทองรดน้ำโดยมีแรงจูงใจ จากผลงาน ตามสถานที่ทั้งหนวยงานราชการหรือ
ภายในวัดวาอาราม ผูเรียนเมื่อมีความชำนาญแลวจะกลายเปนผูสอนคนในรุนหลังตอไป
ปจจุบันระบบการเรียนรูเรื่องราวตาง ๆ ในการถายทอดการทำลวดลายทองรดน้ำ
ยังเกี่ยวเนื่องกับทางพระพุทธศาสนาคือ วัด ซึ่งในระยะตอมามีการพัฒนาระบบการเรียนรู
ที่เกี่ยวของกับโรงเรียน สถาบันการศึกษาที่เกี่ยวของกับการทำลวดลายรดน้ำ ซึ่งเปนองค
ความรูซึ่งแตกอนมีการสืบทอดแบบครูพักลักจำจากคนรุนหนึ่งไปสูอีกรุนหนึ่ง เปนการสืบ
ทอดเพื่อใชในการดำรงชีวิตซึ่งแสดงถึงความเชื่อในระบบคุณคาหรือคานิยมที่สืบทอดตอกัน
มาอยางยาวนาน จึงเปนงานประณีตศิลป ที่แสดงออกถึงวัฒนธรรมที่มีการเรียนรูและ
การถายทอดการเปนตัวเองซึ่งพื้นฐานกระบวนการเรียนรูทางสังคม และวัฒนธรรมของไทย
เปนการเรียนรูโดยประสบการณตรงและสังเกตดูจากผูอื่น ซึ่งการเรียนรูจากสังเกต
(Observationallearning) จะใชรูปแบบการเรียนรูนี้เปนเบื้องตนในการเรียนรู โดยการ
สังเกตการณเปลี่ยนแปลงจากปรากฏการที่เกิดขึ้นรอบ ๆ ตัวของสิ่งเหลานั้น ซึ่งอาจจะเปน
การสังเกตวิธีทำแลวตีความหมายสรุปรวบยอด จนเกิดปญญากอเกิดเปนองคความรูที่
ตองการดังเชน การถายทอดการสรางสรรคลวดลายทองรดน้ำบนพื้นระนาบ โดยใชเทคนิค
ซิลคสกรีนนั้นเอง
องคความรูการทำลวดลายทองรดน้ำนั้นก็คือกลวิธีการทำของชางทั้งหลายซึ่งสงผล
ใหเกิดการคิดคนจนไดสัดสวนที่พอเหมาะที่พอดีสำหรับการผสมวัสดุที่มีความเหมาะสมกับ
การทำลวดลายทองรดน้ำ ลวนเกิดมาจากการกลั่นกรองลองผิดลองถูก ทดลองผสมวัสดุที่
นำมาทำดวยตัวเองจนไดวัสดุทดแทนการนำเขาวัสดุตั้งตนของการทำลวดลายทองรดน้ำดวย
สัดสวนที่พอเหมาะลงตัว ตามจริตหรือความเหมาะสมของแตละบุคคล เพราะการทำ
ลวดลายทองรดน้ำไมมีสูตรหรืออัตราสวนผสม การชั่ง การตวงที่เปนมาตรฐานตายตัว การมี

69
69