Page 73 - งานศิลปหัตถกรรม ลาวแง้ว บ้านหนองเมือง ลพบุรี
P. 73
64 65
ลวดลาย
ลวดลายบนผ้าห่อคัมภีร์ ที่เกิดจากการขิดมีหลากหลายลวดลาย แล้ว
แต่ผู้ใดจะคิดสร้างขึ้น เช่น ลายช้าง ลายม้า ลายดอกไม้ ลายขอ ลายพรรณ
พฤกษา ลายพญานาค เป็นต้นบางครั้งจะขิดเป็นตัวหนังสือแสดงข้อความต่างๆ
ตัวอย่างเช่น พ.ศ. ๒๔๖๔ ปีระกาข้าพระเจ้าผู้ชื่อว่านางทองกับแม่ได้มีใจไสสัด
ทาส้างผ้าห่อค�าภีไว้กับสาดสะหนาขอให้ได้เถิงศุข ๓ ประการแด่ก็ข่าเทิญขอให้
ได้มัก ๔ ผล๔ นิพพานเป็น ๙ ดาบต่อเท้าเข้าสู่สุนิระพาน นิบพานะปัดจะโยโหตุ
วัสดุ
ผ้า ฝ้าย ฟืม กี่ทอผ้า ไม้ไผ่ อุปกรณ์ที่ใช้ขิด เป็นอุปกรณ์ปลายแหลม
เช่น ขนเม่น ไม้
การใช้สอย
ผ้าห่อคัมภีร์ ใช้ห่อคัมภีร์ใบลานที่จารด้วยเหล็กแหลม เป็นค�าสอน
ต�าราต่างๆถือได้ว่าเป็นของสูง เมื่อห่อเสร็จจะผูกด้วยเชือกที่ท�าจากผ้า
เช่นเดียวกัน
ความเชื่อ ประเพณี
การท�าผ้าห่อคัมภีร์นั้นเกี่ยวข้องกับความเชื่อทางศาสนาคือ ผู้หญิงจะ
เป็นผู้ทอผ้าด้วยตนเอง ท�าเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา ถือว่าเป็นการได้สร้างกุศลที่
ยิ่งใหญ่ เพราะผู้หญิงไม่มีสิทธิ์บวชเหมือนผู้ชาย ลวดลายที่ขิดเป็นรูปต่างๆที่
แฝงด้วยความหมาย ที่เป็นมงคล เช่น ลายพญานาค เป็นตัวแทนของความอุดม
สมบูรณ์ ลายช้าง ช้างเป็นสัตว์คู่บ้านคู่เมืองที่เป็นสัญลักษณ์ของความเป็นใหญ่
ค�้าจุนศาสนา ลายม้า ม้าเป็นสัตว์คู่บ้านคู่เมือง ลายขอ ลายดอกไม้ นอกจาก
นั้นยังทอเป็นข้อความต่างๆเพื่อหวังบุญกุศลที่จะได้ส�าเร็จมรรคผล นิพพานต่อ
ไปในอนาคต (สง่า ขันเล็ก.สัมภาษณ์. ๒๕๕๘)
ศิลปหัตถกรรมของชาติพันธุ์ลาวแง้ว จุติรัช อนุกูล
