Page 24 - งานศิลปหัตถกรรม ลาวแง้ว บ้านหนองเมือง ลพบุรี
P. 24
16
โดยตลอดเป็นเวลานับพันปีจนเป็นงานศิลปะที่ตอบสนองประโยชน์ใช้สอยและ
มีคุณค่าความงามจนแยกไม่ออกจึงเรียกว่าศิลปหัตถกรรม (วิบูลย์ ลี้สุวรรณ.
๒๕๓๓. ๕)
ศิลปหัตถกรรมพื้นบ้าน หมายถึง สิ่งที่ชาวบ้านสร้างสรรค์ขึ้นเพื่อประโยชน์
ใช้สอยใน ชีวิตประจ�าวัน โดยกลุ่มชนแต่ละกลุ่มจะพัฒนาสิ่งของขึ้นมาใช้โดย
สอดคล้องกับวิถีชีวิตและสภาพแวดล้อม ดังนั้น อาจจะเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าศิลปะ
ชาวบ้านหรือศิลปะพื้นบ้าน (วิบูลย์ ลี้สุวรรณ. ๒๕๓๓. ๑๐)
หัตถกรรมพื้นบ้านของไทยครอบคลุมงานศิลปกรรมที่เป็นสถาปัตยกรรม
จิตรกรรม และประติมากรรม ซึ่งอาจรวมเรียกว่า ทัศนศิลป์พื้นบ้าน และงาน
ศิลปกรรมเพื่อใช้สอย ซึ่ง หมายถึง ศิลปหัตถกรรมพื้นบ้านประเภท เครื่อง
เคลือบดินเผา การทอผ้าและเย็บปักถักร้อย การแกะสลัก หัตถกรรมโลหะ
เครื่องจักสาน การท�าเครื่องกระดาษรวมทั้งเครื่องเขินเครื่องดนตรีเครื่องประดับ
และยานพาหนะ
ขอบข่ายของงานศิลปหัตถกรรม
จากความหมายที่กล่าวมาท�าให้งานศิลปหัตถกรรมมีความหมายคล้าย
กับงาน ประยุกต์ศิลป์ เพียงแต่งานศิลปหัตถกรรมจะท�าขึ้นด้วยฝีมือเป็นหลัก
แต่งานประยุกต์ศิลปะจะรวมไปถึงสิ่งที่สร้างขึ้นด้วยเครื่องจักรด้วย ดังนั้น
งานศิลปหัตถกรรมจึงได้แก่ เครื่องจักสาน เครื่องถักทอ เครื่องเขิน เครื่องถม
เครื่องโลหะรูปพรรณ รวมไปถึงงานช่างไม้ งานช่างแกะสลัก งานช่างปูน
งานปั้น หล่อ งานเขียนระบายสี ลายรดน�้า ฯลฯ. จะเห็นได้ว่างานศิลปหัตถกรรม
ครอบคลุมงานฝีมือช่างทุกสาขาที่สร้างขึ้นด้วยมือและเข้าไปเกี่ยวข้องกับ
งานศิลปะในแขนงต่าง ๆ เช่น งานสถาปัตยกรรม งานวิจิตรศิลป์ งานปั้น
งานแกะสลัก เป็นต้น แต่ก็ใช่ว่างานศิลปะทุกประเภทจะเป็นงานหัตถกรรมได้
ยังต้องขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์และคุณค่าของงานนั้น ๆ เช่น
ศิลปหัตถกรรมของชาติพันธุ์ลาวแง้ว