Page 121 - วารสารวัฒนเทพ (วารสารรายปี ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 เมษายน 2564 - มีนาคม 2565)

รูจักเก็บออมและปฏิบัติตนอยูในศีลธรรมโดย ยึด “ศีล 5” ซึ่งเปนหลักปฏิบัติตนพื้นฐานตาม
แนวทางของพุทธศาสนา จนกอเกิดเปนสัญลักษณที่สำคัญของวัดพุนอยในปจจุบัน

2.2 บทบาทดานการสืบทอดความเชื่อ
พิธีกรรมเศรษฐีเรือทอง วัดพุนอย ตำบลชอนมวง อำเภอบานหมี่ จังหวัด
ลพบุรี เปนพิธีกรรมที่แฝงดวยความเชื่อ ซึ่งแสดงใหเห็นถึงบทบาทดานการสืบทอดความเชื่อ
ดังนี้
2.2.1 ความเชื่อเกี่ยวกับแมตะเคียน โดยมีความเชื่อกันวา ตนไมใหญจะมี
รุกขเทวดาอาศัยอยู โดยเฉพาะตนตะเคียนที่มีรุกเทวดาที่เปนเพศหญิง โดยเจาแมตะเคียน
ถูกจินตนาการทำใหเปนหญิงงาม ไวผมยาว หมผาสไบเฉียง ซึ่งเปนลักษณะการแตงกายของ
สตรีไทยในสมัยโบราณ บางก็วาแมตะเคียนจะ ปรากฏใหเห็นเปนเหมือนหญิงสาวชาวบาน
ทั่วไป และมักจะมีนิสัยที่ดุราย จะเห็นไดวาในสมัยกอนการ ที่จะนำตนตะเคียนมาเจาะทำ
เปนเรือน มาทำเปนเสาเรือนนั้น จำเปนตองใหผูมีวิชาอาคมมาทำพิธีบวงสรวง เซนไหว บอก
กลาวขอขมาตอดวงวิญญาณของแมตะเคียนเสียกอน จึงจะนำมาใชประโยชน ทางใดทาง
หนึ่งได หากทำพิธีดังกลาวไดถูกตอง ดวงวิญญาณอันมีนามสมมุติวา แมตะเคียน ก็จะพลัน
แปรไปตามตนตะเคียนที่ตนเองปกปกรักษาอยู นั่นก็คือถานำตนตะเคียนไปเจาะเปนเรือ ดวง
วิญญาณ ของแมตะเคียนก็จะกลายเปนแมยานางคอยปกปกรักษาเรือลำนั้น เหมือนกับเรือ
แมตะเคียนเศรษฐีเรือทองที่รับไปก็จะมีแมตะเคียนคอยปกปกรักษาใหอยูดีมีความสุข
เชนเดียวกัน เจาแมตะเคียนจะชวยปดเปาสิ่งไมดีใหหางไกลออกไป ชวยใหการทำมาคาขายดี
ขึ้น ใหโชคลาภ ทำใหผูดูแลมีกำลังใจและที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ (พระโสภณพัฒนคุณ, 2563)
จากคำกลาวขางตนแสดงใหเห็นวาเจาแมตะเคียนเปนรุกขเทวดาที่
ศักดิ์สิทธิ์ สามารถดลบันดาลใหชีวิตมีความสุขและปกปองคุมครองเราได หลวงปูแบนแหงวัด
พุนอยจึงจัดพิธีกรรมนี้ขึ้นขึ้นเพื่อ แสดงออกถึงความเคารพและบูชา และเชื่อวาการไดเรือไป
ครอบครองจะทำใหชีวิตมีความเจริญกาวหนาสำหรับทุกอาชีพ
2.2.2 ความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งของที่ใชไหว สิ่งของที่ใชไหวเจาแมตะเคียน
ไดแก ชุดไทย เครื่องสำอาง ดอกไมเครื่องหอม พวงมาลัย ขนม ของหวาน ผลไม และนมสด
จะไมมีการนำเอาสัตว หรืออาหารคาวมาเปนเครื่องเซนไหวเด็ดขาด เพราะเชื่อวารุกขเทวดา
ในศาสนาฮินดูไม โปรดเนื้อสัตว (นฤพนธ ดวงวิเศษ, 2560, หนา 70) แตวาสิ่งของที่นิยม
นำมาเซนไหวมากที่สุด ก็คือ ชุดไทย พวงมาลัย ดอกไทเครื่องหอมและเครื่องสำอางตาง ๆ
เพราะเชื่อวาแมตะเคียนเปนรุกขเทวดาที่เปนผูหญิงจึงมีนิสัยรักสวยรักงาม ผูคนสวนใหญจึง
นิยมเซนไหวดวยสิ่งของพวกนี้
2.2.3 ความเชื่อเกี่ยวกับโชคลาง เชื่อกันวาแมตะเคียนเปนสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่
มักใหโชคลาภคนสวนใหญจึงนิยมมาขอโชคลาภ ขอหวยกับเจาแมตะเคียน พยุง รุงรัตน

113
113