Page 30 - ภาพวาดบุคคลสำคัญสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช
P. 30
เป็นบุตรของเจ้าแม่วัดดุสิต (บัว) ซึ่ งเป็นพระนมในสมเด็จพระนารายณ์
มหาราชกับหม่อมเจ้าเจิดอุภัย เจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน) เกิดในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้า
ปราสาททอง และเป็นพระนัดดาในสมเด็จพระเอกาทศรถ ท่าน เป็นเอกอัครราชทูตคน
สําคัญ และได้เดินทางไปพร้อมกับเชอวาเลีย เดอ โชมองต์ โดยขณะนันยังมีบรรดาศักดิ ์
้
เป็นออกพระวิสุทธิสุนทร ท่านได้อยู่ประเทศฝรังเศสเป็นเวลา ๖ เดือนท่านจึงกลับ
่
สยาม ภายหลังท่านถึงแก่อสัญกรรมในสมัยสมเด็จพระเพทราชานอกจากนี้ ท่านยัง
เป็นบิดาของเจ้าพระยาวรวงษาธิราช (ขุนทอง) และเป็นปู่ของพระยาราชนิกูล (ทองคํา)
ซึ่ งเป็นบิดาของสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนกผู้เป็นพระปฐมวงศ์ของพระมหากษัตริย์
ไทยในราชวงศ์จักรี
ออกพระวิสุทธิ์สุนทร (ปาน) ออกเดินทางไปฝรั่งเศส เมื่อธันวาคม พ.ศ. ๒๒๒๘
ไดเขาเฝาพระเจาหลุยส ์ ที่ ๑๔ เมื่อ ๑ กันยายน พ.ศ. ๒๒๒๙ และเดินทางกลับเมื่อ ๒๗
้
้ ้
้
กันยายน พ.ศ. ๒๒๓๐ รวมเดินทางไปกลับอยุธยาฝรั่งเศสทั้งหมด ๑ ปี ๙ เดือน โกษาปานเป็น
นักการทูตที่สุขุม ไมพูดมาก ละเอียดลออในการจดบันทึกสิ่งที่ไดพบเห็นในการเดินทางครั้งนั้น
้
่
สําหรับการเขาเฝาในครั้งนี้ ไดกระทําหนาที่เป็นผูแทนของราชสํานักอยุธยาอยางถูกตองตาม
้
้
้ ้
้
่
้
ขนบธรรมเนียมประเพณีการเขาเฝา จนชาวฝรั่งเศสไดกลาวยกยองชื่นชมคณะทูตไทย ซึ่งถือวา ่
่
้ ้
้ ่
้
่
การไปเจริญสัมพันธไมตรีครั้งนี้ประสบความสําเร็จเป็นอยางยิ่ง เพราะทําใหความสัมพันธ ์
ระหวางไทยกับฝรั่งเศสแนนแฟนยิ่งขึ้น การเจริญสัมพันธไมตรีของพระวิสุทธิ์สุนทร (ปาน) และ
่
่
้
คณะราชทูตในครั้งนั้นไดสรางชื่อเสียงเป็นที่เลื่องลือในทวีปยุโรป เนื่องจากเป็นครั้งแรกที่พระ
้ ้
เจาแผนดินทางดานตะวันออกแตงคณะราชทูตไปยังสํานักฝรั่งเศสพระเจาหลุยส ์ ทรงจัดการ
่
้
้
่
้
รับรองคณะราชทูตจากกรุงศรีอยุธยาอยางสมเกียรติยศ และโปรดใหจัดทําเหรียญที่ระลึก และมี
้
่
การเขียนรูปราชทูตไทยเขาเฝา พระเจาหลุยส ์ ที่ ๑๔ ของฝรั่งเศสเป็นที่ระลึกดวย (มานิจ
้
้
้
้
ชุมสาย. ๒๕๓๑)
เจาพระยาโกษาธิบดี (ปาน) เป็นขาราชการในอาณาจักรอยุธยาสมัยสมเด็จพระ
้
้
นารายณ ์ ฯ เป็นเอกอัครราชทูตคนสําคัญที่เดินทางไปเจริญสัมพันธไมตรีกับราชสํานักฝรั่งเศส
เมื่อ พ.ศ. ๒๒๒๙ เดิมทานมีนามวา ปาน เป็นบุตรของเจาแมวัดดุสิต พระนมของสมเด็จ
่
่
่
้
พระนารายณ ์ ฯ พระมหากษัตริย ์ อยุธยา และเป็นนองชายของเจาพระยาโกษาธิบดี (เหล็ก)
้
้
ภาพวาดบุคคลสําคัญสมัยสมเด็จพระนารายณ ์ มหาราช I ๒๖
