Page 36 - งานศิลปหัตถกรรม ลาวแง้ว บ้านหนองเมือง ลพบุรี
P. 36
28
ในพื้นที่ต�าบลหนองเมือง อ�าเภอบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี กลุ่มของชาว
ลาวแง้วส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่นการท�านา การด�ารงชีวิตโดยการ
พึ่งพาธรรมชาติ เช่นการหาปลาจากแม่น�้าล�าคลองการเก็บผัก การดักสัตว์
จึงสังเกตได้ว่าเครื่องมือเครื่องใช้เหล่านี้ท�าจากไม้ไผ่สาน น�ามาใช้ในครัวเรือน
และชีวิตประจ�าวัน
ลาวแง้วหนองเมืองมีอาชีพท�านาเป็นอาชีพหลัก และท�างานจักสาน
เป็นงานอดิเรกยามว่าง ผู้ชายลาวแง้วในอดีตส่วนใหญ่ท�าเครื่องจักสานเป็น
กันหมดทุกคน โดยจะสานเครื่องใช้ในชีวิตประจ�าวัน เช่น แอบข้าว หวด ลอบ
ไซ พัด บุ้งกี๋ กระบุงปากบาน สุ่ม กระบุง ตะกร้า ตะข้อง ตะกร้อ กระด้ง กระจาด
กระเบียนใส่ข้าว เป็นต้น ปัจจุบันหาคนที่จะท�าเครื่องจักสานได้น้อยแล้ว เพราะ
คนจักสานเริ่มอายุมาก และไม่มีผู้สืบทอด ข้อส�าคัญอีกประการคือของใช้
เหล่านี้มีขายโดยทั่วไปในท้องตลาด ไม่จ�าเป็นต้องจักสานเอง ผู้ชายที่ท�างาน
จักสานที่พบในการวิจัยครั้งนี้มีจ�านวน ๖ คน ซึ่งเป็นผู้สูงอายุทั้งสิ้นโดยมีอายุ
ระหว่าง ๗๕-๘๖ ปี ในต�าบลหนองเมือง เหลือเพียงแค่ คุนลุงสุวรรณ์ ประกอบการ
เท่านั้น ปัจจุบันอายุ ๘๖ ปีเป็นผู้ที่สืบทอดวิธีการท�าเครื่องจักสานให้เห็นเป็น
ตัวอย่าง เพียงรายเดียว จากการสัมภาษณ์ ผู้ท�างานจักสานเหล่านี้พบว่าได้เรียน
รู้และสืบทอดวิชาการจักสานมาจากบรรพบุรุษ บางครั้งเป็นการแอบดูคนอื่น
ท�าแล้วท�าตามที่เรียกว่า ครูพัก ลักจ�า หรือมีผู้สอน เริ่มจากการท�าตามและสาน
ลายง่ายๆ ตามแบบ แล้วค่อยๆพัฒนาเป็นลวดลายที่ยากขึ้นตามล�าดับ หลังจาก
ช�านาญแล้วสามารถคิดสร้างสรรค์ ดัดแปลงลวดลายด้วยตนเองท�าให้ได้ผลงาน
ที่มีความสวยงาม แปลกใหม่
เครื่องจักสานของชาวลาวแง้วบ้านหนองเมือง จังหวัดลพบุรีที่พบมีดัง
ต่อไปนี้
๑.๑ กระบุง เป็นภาชนะที่จักสานด้วยไม้ไผ่เป็นลวดลายต่างๆ
ใช้ส�าหรับใส่ข้าว ข้าวโพด ถั่วงา ใช้ตวงหรือโกย และใส่ของอื่นๆ
ศิลปหัตถกรรมของชาติพันธุ์ลาวแง้ว
