ชุมชนขนมไทยโบราณบ้านหัวไผ่

การจัดการองค์ความรู้
กลไกการบริหารจัดการ
ทรัพยากรชุมชนอย่างยั่งยืน
ขนมกงหัวไผ่”พันปี”

บทสรุปผู้บริหาร

ขนมกงหัวไผ่”พันปี” เป็นขนมพื้นบ้านจากภูมิปัญญาไทย เป็นขนมมงคล นิยมใช้ในงานพิธีมงคลต่างๆ ครูภูมิปัญญาด้านการทำขนมกง กล่าวว่า “ในอดีตชาวบ้านในพื้นที่ทำนาเป็นอาชีพหลัก มีรายได้ไม่พียงพอ ประกอบกับในชุมชนมีคนทำขนมกงได้ ชาวบ้านจึงตั้งกลุ่มทำขนมกงเพื่ออนุรักษ์ขนมไทยโบราณให้คงอยู่” ซึ่งรวมกลุ่มมานานกว่า 20 ปี ขนมกงหัวไผ่”พันปี” เป็นสินค้า OTOP และจัดตั้งเป็นกลุ่มเป็นวิสาหกิจชุมชนขนมไทยโบราณบ้านหัวไผ่ ตำบลหัวไผ่ อำเภอเมือง จังหวัดสิงห์บุรีขนมกงหัวไผ่”พันปี” มีกรรมวิธีผลิตที่โดดเด่นและตั้งเดิม เริ่มต้นด้วยการใช้ตากำหนดสัดส่วน ใช้มือในการนวดและปั้น ละเมียดละไมในการทอดให้มีหัวเพชรหัวพลอย (คำเรียกของแม่ๆ ขนมกง เป็นลักษณะเฉพาะของขนมกงบ้านหัวไผ่ ) ในขนมมกงที่สวยงาม กลุ่มเปวิสาหกิจชุมชนขนมไทยโบราณบ้านหัวไผ่มีการพัฒนาสูตรที่หลากหลาย เช่น สูตรธัญพืช สูตรเมล็ดทานตะวัน แต่ที่ยังได้รับความนิยมตั้งแต่เริ่มจนถึงปัจจุบันก็ยังเป็นสูตรดั้งเดิม ที่มีเอกลักษณ์ของขนมกงคือ หวานกลมกล่อม กรอบ ไม่เหม็นหืนและที่สำคัญคือไม่ไม่ใส่สารกันบูดปัจจุบัน การทำขนมกงเป็นการทำเพื่อสร้างรายได้เสริมจากการประกอบอาชีพหลักการจำหน่ายจะเป็นการสั่งเพื่อนำไปใช้ในงานมงคลและการสั่งจองล่วงหน้าเพื่อรับประทานนอกจากนี้กลุ่มเป็นวิลาหกิจชุมชนขนมไทยโบราณบ้านหัวไผ่ ยังเป็นแหล่งเรียนรู้การสร้างอาชีพให้แก่ชุมชน ประชาชนที่สนใจ ได้รับเชิญให้ไปจำหน่ายในงานเทศกาลประจำปีเทศกาลกินปลาและของดีเมืองสิงห์ ของจังหวัดสิงห์บุรีในทุกๆ ปี ขนมกงหัวไผ่”พันปี” ยังเป็นขนมที่ใช้ต้อนรับแขกบ้านแขกเมืองของจังหวัดสิงห์บุรี จนเรียกได้ว่าเป็นขนมประจำท้องถิ่นเมืองสิงห์บุรีเลยทีเดียว

ประวัติความเป็นมา

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนขนมไทยโบราณบ้านหัวไผ่ ตำบลหัวไผ่ อำเภอเมืองจังหวัดสิงห์บุรีทำเพื่อเพิ่มรายได้โดยเป็นสูตรของคุณแม่สงวน กล่อมจินดาเป็นต้นตำรับทำขนมกงแล้วได้ถ่ายทอดสูตรขนมกงให้ลูกหลานสืบทอดต่อมาได้นำมาสอนต่อให้ชุมชนทำเพื่อสืบสานต่ออาชีพชาวตำบลหัวไผ่มีอาชีพหลักคือเกษตรกรเมื่อว่างจากฤดูทำนาก็จะหาอาชีพเสริมทำกันในชุมชน“ขนมกงหัวไผ่พันปี”เป็นขนมพื้นบ้านจากภูมิปัญญาไทยจากข้อมูลการสัมภาษณ์คุณป้าศรีนวล สนพุ่ม ครูภูมิปัญญาด้านการทำ ขนมกง กล่าวว่า“ในอดีตชาวบ้านในพื้นที่ทำนาเป็นอาชีพหลัก มีรายได้ไม่พียงพอ ประกอบกับในชุมชนมีคนทำขนมกงได้ชาวบ้านจึงตั้งกลุ่มทำ ขนมกงจำ หน่ายเพื่อเป็นการอนุรักษ์ขนมไทยโบราณให้คงอยู่ ซึ่งรวมกลุ่มมานานกว่า 20 ปีขนมกงหัว ไผ่พันปีเป็นสินค้า OTOP และรวมกลุ่มเป็นวิสาหกิจชุมชนขนมกงเป็นขนมมงคลนิยมใช้ในงานพิธีมงคล ต่างๆและมีรสชาติอร่อยโดย“ขนมกงหัวไผ่พันปี” เป็นสูตรขนมที่มีลักษณะเฉพาะตัว คือ มีรูปร่างที่สวยงาม รสชาติอร่อยคงเดิม ไม่มีกลิ่นเหม็นหืน สามารถเก็บไว้รับประทานได้นาน มีคุณค่าทางโภชนาการ จึงทำให้ขนมกงหัวไผ่พันปีเป็นขนมที่มีเอกลักษณ์ ประจำ ท้องถิ่น เป็นสินค้า OTOP ที่ช่วยสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับครัวเรือนชาวหัวไผ่อย่างแท้จริง

บุคลากร (หน้าที่)

ผลิตภัณฑ์/ผลผลิต หรือบริการหลัก

จุดเด่นของพื้นที่

1. เป็นกลุ่มที่มีการก่อตั้งมาอย่างยาวนานมากกว่า 20 ปี สมาชิกกลุ่มมีความเข้มแข็งมากด้วยประสบการณ์
2. ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานต่างๆ อาทิเช่น องค์การบริหารส่วนตำบลหัวไผ่พัฒนาชุมชน ฯ
3. มีสถานที่ตั้งเป็นหลักแหล่ง เดินทางสะดวก หาง่าย