Page 59 - งานศิลปหัตถกรรม ลาวแง้ว บ้านหนองเมือง ลพบุรี
P. 59
50 51
การใช้สอย
กระด้ง เป็นภาชนะใช้ส�าหรับฝัดข้าวเพื่อแยกเอาเศษผงฝุ่น แกลบ
ออกจากเมล็ดข้าว หรือเมล็ดพันธุ์ชนิดอื่นที่มีเปลือก ซึ่งเป็นการคัดแยกระหว่าง
ข้าว หรือเมล็ด และเปลือกออกจากกัน โดยจะน�าข้าวที่ต�าแล้ว วางใส่ไว้ใน
กระด้งและท�าการฝัดโดยใช้มือทั้งสองข้างจับขอบปากกระด้ง แล้วท�าการร่อน
โดยให้กระด้งขึ้นลงเพื่อฟัดเศษหรือเปลือกข้าวก็จะปลิวตามแรงลม เนื่องจากน�้า
หนักเบา จะได้เมล็ดข้าวที่มีน�้าหนักหล่นลงที่กระด้ง (สุวรรณ์ ประกอบการ
.สัมภาษณ์. ๒๕๕๘)
ความเชื่อ ประเพณี
จากการสัมภาษณ์พบว่ากระด้งที่ใช้ในชีวิตประจ�าวันของลาวแง้วนั้น
นอกจากสร้างขึ้นเพื่อประโยชน์ใช้สอยเป็นหลักแล้วยังมีความเชื่อเกี่ยวกับผีคือ
คนสมัยโบราณเชื่อว่าเมื่อทารกเกิดใหม่ๆ จะต้องมีแม่ซื้อมาซื้อทารกนั้นไป
เป็นการซื้อเพื่อไม่ให้ผีมาเอาเด็กไป คือถ้าไม่มีแม่ซื้อก็กลัวผีจะมาแย่งเอาไป
เลี้ยงเสียนั่นหมายถึงเด็กทารกจะตายเมื่อคลอดใหม่ๆ ประเพณีเมื่อเด็กเกิดมา
42
ใหม่ ๆ มักเอามาใส่กระด้งร่อนเป็นการแก้เคล็ด (สง่า ขันเล็ก.สัมภาษณ์. ๒๕๕๘)
๑.๑๖ กระเตง
1.16 กระเตง
ภาพประกอบ 21 กระเตง ของลุง สุวรรณ์ ประกอบการ
ภาพประกอบ ๒๑ กระเตง ของลุง สุวรรณ์ ประกอบการ
ศิลปหัตถกรรมของชาติพันธุ์ลาวแง้ว จุติรัช อนุกูล
รูปแบบ
จากการสัมภาษณ์ ลุงสุวรรณ์ ประกอบการ. ได้พูดถึงกระเตงไว้ว่าเป็นเครื่องจักสาน
ทรงโปร่งสานด้วยลายตามะกอก ก้นเป็นรูป 6 เหลี่ยมมีขาหกขา ตัวกลมปากกลม มีหูท าด้วย
หวาย ส าหรับสอดไม้คาน ใหญ่กว่ากระบุง ตะกร้า ใส่ของได้เยอะเอาไว้หาบใส่ของไปขายที่
ตลาด (สุวรรณ์ ประกอบการ .สัมภาษณ์. 2558)
ลวดลำย
จะมีลักษณะเป็นลายตามะกอก โปร่ง สานตาห่างๆ
วัสดุ
วัสดุที่นิยมน ามาท ากะเตง ได้แก่ ไม้ไผ่ หวาย
กำรใช้สอย
ใช้ส าหรับใส่ข้าวของของกินของใช้ พืชผักผลไม้ กล้วย มะละกอ หม้อแกงใช้ได้สารพัด
แต่ส่วนใหญ่จะใส่ของหาบไปขายเพราะมันใส่ได้เยอะ (สุวรรณ์ ประกอบการ .สัมภาษณ์.
2558)
ควำมเชื่อ ประเพณี
จากการสัมภาษณ์พบว่ากะเตงที่ใช้ในชีวิตประจ าวันของลาวแง้วนั้น สร้างขึ้นเพื่อประโยชน์
ใช้สอยเป็นหลักไม่ได้เกี่ยวพันกับความเชื่อหรือประเพณีอื่นใด
