หอชาวนาโคกนาศัย
ตั้งอยู่ที่ตำบลม่วงงาม อำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี เป็นศูนย์การเรียนรู้ที่เกิดจากความร่วมมือของชุมชนในการอนุรักษ์และสืบสานภูมิปัญญาชาวนาไทย โดยเฉพาะวิถีการทำนาและวัฒนธรรมที่เกี่ยวข้องกับข้าว ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของเศรษฐกิจและวิถีชีวิตคนไทย พื้นที่นี้ไม่เพียงเป็นที่เก็บรวบรวมเครื่องมือเครื่องใช้โบราณที่ใช้ในการทำนา แต่ยังเป็นแหล่งถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการเกษตร การจัดการน้ำ และภูมิปัญญาท้องถิ่นของกลุ่มชาติพันธุ์ลาวเวียงที่สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นระหว่างคนกับธรรมชาติ
ปัจจุบัน หอชาวนาโคกนาศัยได้พัฒนาให้เป็นแหล่งเรียนรู้เชิงสร้างสรรค์และการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม รองรับทั้งนักเรียน นักศึกษา นักวิจัย ตลอดจนนักท่องเที่ยวทั่วไปที่สนใจวิถีชุมชน โดยมีจุดเด่นอยู่ที่การจัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติ เช่น การเรียนรู้การดำนา การเกี่ยวข้าว การสีข้าวด้วยครกตำ และการทำอาหารพื้นบ้านจากข้าว รวมทั้งการพัฒนาเป็นศูนย์กลางการท่องเที่ยวชุมชนที่สร้างรายได้และความภาคภูมิใจแก่คนในพื้นที่ หอชาวนาโคกนาศัยจึงเป็นตัวอย่างของการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ที่เชื่อมโยงเศรษฐกิจ วัฒนธรรม และการท่องเที่ยวเข้าด้วยกันอย่างยั่งยืน
หอชาวนาโคกนาศัย ตั้งอยู่ที่หมู่ 8 พื้นที่บริเวณนี้มีชื่อว่า "ศูนย์การเรียบรู้ โคก หนอง นาโมเดล ตำบลม่วงงาม" เริ่มก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2556บนที่ดินของครอบครัว นางสาววนิดา ศรีเม่น หรือ กำนันไก่ กำนันตำบลม่วงงาม โดยการสร้างเป็นพื้นที่ต้นแบบซึ่งนำแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และโคกหนองนาโมเดล มาปรับใช้ให้พื้นที่นี้เป็นประโยชน์สำหรับชุมชุมชนให้ชาวบ้านสามารถนำพืชผลไปกิน ไปใช้หรือแปรรูปพืชผลที่เพาะปลูกได้ไว้ในยามจำเป็น ส่วนที่เหลือก็นำไปชายเสริมสร้างรายได้ได้ให้กับชุมชน ต่อมาได้มีการสร้างพิพิธภัณฑ์ที่รวบรวมและจัดแสดงเครื่องมือเครื่องใช้ในวิถีชีวิตชาวนาในอดีตไว้ เพื่อให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่ดึงดูดผู้คนให้เข้ามาศึกษาเรียนรู้ ในชื่อว่า "หอชาวนาโคกนาศัย" ทำหน้าที่เป็นพื้นที่สร้างสรรค์สำหรับกิจกรรมทางวัฒนธรรมต่างๆ ที่ช่วยเสริมสร้างความเข้มแข็งและความภาคภูมิใจในรากเหง้าของคนในชุมชน การดำเนินงานที่ผ่านมาประสบความสำเร็จในการสร้างการรับรู้และปลูกฝังจิตสำนึกในการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมให้แก่เยาวชนและคนรุ่นใหม่
เป็นแหล่งเรียนรู้ ศึกษาดูงานสำหรับนักเรียน นักศึกษา หน่วย
งานองค์กรที่สนใจแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง โคกหนองนา
โมเดล
เป็นแหล่งเรียบรู้วิถีเกษตรพอเพียง การเป็นพื้นที่เรียนรู้หลัก เศรษฐกิจพอเพียง การทำนาและการเกษตรตามแนวพระราชดำริ หรือที่รู้จักกันในชื่อ "โคก หนอง นา โมเดล"
เป็นพื้นที่สำคัญในการอนุรักษ์และนำเสนอวัฒนธรรรมอันเป็น เอกลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์ลาวเวียง
เป็นแหล่งก่องเกี่ยวและแหล่งเรียนรู้ด้านการท่องเที่ยวโดยชุมชม การท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ และกิจกรรมที่หลากหลาย
กิจกรรมเรียนรู้วิถีชีวิตชาวนา กิจกรรมปักข้าวแรก เป็นพิธีกรรมก่อนการเพาะปลูก เพื่อบวงสรวงบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือบรรพ บุรุษให้คุ้มครองป้องกันภยันตรายแก่ชีวิตและทรัพย์สิน ให้มีความสวัสดิมงคล ความอุดม สมบูรณ์ ขอโอกาสและมีความเชื่อมั่นในการดำรงชีวิต ในรอบปีปลูก หรือแสดงความกตัญญู แก่พระแม่โพสพ ㆍ กิจกรรมดำนา เรียนรู้วิธีการดำนา และปลูกข้าวพันธุ์พื้นเมืองเจ๊กเชย ㆍ กิจกรรมตำข้าวครกมองหรือครกกระเดื่อง ฝัดข้าว สาธิตการตำข้าว
ที่อยู่ : 30/1 หมู่ 8 ตำบลม่วงงาม อำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี 18160
Facebook : หอชาวนาโคกนาศัย และตลาดลาวเวียง
Line : @KokNaSai
เบอร์โทรศัพท์ : 085 549 9197